Τα δάνεια
[1] που έχουν λάβει τα τελευταία χρόνια μέλη των ΔΣ και ανώτατα στελέχη των τραπεζών στην Ελλάδα από τις ίδιες τις τράπεζές τους (βλ. σχετικό πίνακα), αποτυπώνουν μια δίχως προηγούμενο προκλητική κατάσταση που εκθέτει βαρύτατα τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), την Τράπεζα της Ελλάδας και όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών μέχρι σήμερα.
Τα στοιχεία δείχνουν αφενός ότι οι ανώτατοι τραπεζίτες στην Ελλάδα εξασφάλιζαν για τους εαυτούς τους τεράστια δάνεια πέρα από κάθε τραπεζική πρακτική, αφετέρου ότι με θολές, αλλά και νομικά ελεγχόμενες πρακτικές, ξεφορτώθηκαν εν συνεχεία τα δάνεια αυτά σε βάρος των ίδιων τους των τραπεζών, όπως καταγγέλλουν στην ιστοσελίδα μας τραπεζικοί παράγοντες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέρχονται από τις οικονομικές καταστάσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων, το 2006, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και των ανώτατων επιτροπών των Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς είχαν λάβει από τις τράπεζες τους συνολικά δάνεια ύψους 154,8 εκατ. ευρώ. Το 2010 τα ποσά αυτά εκτινάχθηκαν στα 553,1 εκατ. ευρώ και στο τέλος του 2017 το ύψος των σχετικών δανείων είχε υποχωρήσει στα 15,14 εκατ. ευρώ!
| Έτος | |
| Ποσά σε εκατ. ευρώ | | | | |
| | | | | |
| ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ | ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ | ALPHA BANK | EUROBANK | ΣΥΝΟΛΟ |
| |
| 2006 | 103,7 | 34 | 3,1 | 10 | 150,8 |
| 2007 | 177,5 | 43 | 39,9 | 16 | 276,4 |
| 2008 | 244,3 | 29 | 172,4 | 17 | 462,7 |
| 2009 | 145,7 | 25 | 162,1 | 20 | 352,8 |
| 2010 | 130,5 | 256,3 | 166,3 | 19 | 572,1 |
| 2011 | 130,5 | 26,2 | 165,6 | 15 | 337,3 |
| 2012 | 82,3 | 20,3 | 73,2 | 11 | 186,8 |
| 2013 | 150,7 | 88 | 77,8 | 3 | 319,5 |
| 2014 | 101,1 | 108 | 32,5 | 6 | 247,6 |
| 2015 | 22,1 | 100 | 11,4 | 6,8 | 140,3 |
| 2016 | 13,4 | 6 | 1,32 | 7,2 | 27,92 |
| 2017 | 8,8 | 5 | 1,34 | 6,8 | 21,94 |
Τα περισσότερα από τα δάνεια αυτά, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες από τραπεζικούς κύκλους, χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά μετοχικών πακέτων των τραπεζών που τα χορηγούσαν, μετοχικά πακέτα τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνταν ως ενέχυρο αυτών των δανείων. Τα δάνεια αυτά προφανώς αποσκοπούσαν στο να διατηρηθεί ο έλεγχος συγκριμένων τραπεζών από στενές διοικητικές ομάδες τραπεζιτών.
Αλλά το ύψος των δανείων που χορηγήθηκαν και η ποιότητα των ενεχύρων που παρασχέθηκαν δεν είναι το μόνο μελανό σημείο στην υπόθεση. Αντίστοιχα, σκανδαλώδης αποδεικνύεται ο τρόπος με τον οποίο αυτά τα δάνεια μειώθηκαν κατά 550 εκατ. ευρώ περίπου μεταξύ 2010 και 2017 σε βάρος των τραπεζών και κυρίως των Ελλήνων φορολογουμένων που το διάστημα αυτό επιβαρύνθηκαν με χρέος 40 δισ. ευρώ για να διασώσουν τις ελληνικές τράπεζες, μέσω του αμφιλεγόμενου Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Ευρήματα της Ελληνικής Δικαιοσύνης και Ανεξαρτήτων Αρχών που ήδη έχουν απασχολήσει το διεθνή Τύπο
[2] και είναι σε γνώση του SSM, δείχνουν πως
προκειμένου να «ξεφορτωθούν» τα προσωπικά τους δάνεια, Έλληνες τραπεζίτες φέρονται να συναλλάχθηκαν παρατύπως την περίοδο 2014-2016 με συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, δίνοντας ως αντάλλαγμα με αδιαφανείς διαδικασίες πολύτιμα στοιχεία του ενεργητικού των τραπεζών τους.
Σε άλλες περιπτώσεις, όταν οι μετοχές που είχαν δοθεί ως ενέχυρο έχαναν την αξία τουςκαι τα δάνεια των τραπεζιτών δεν καλύπτονταν επαρκώς με εγγυήσεις, κάποια Διοικητικά Συμβούλια τραπεζών φέρονται να έδιναν «bonus παραγωγικότητας» -ουσιαστικά στους εαυτούς τους- για να εξυπηρετούν οι τραπεζίτες τα δάνεια αυτά. Η πρακτική αυτή όχι μόνον δείχνει τα προβλήματα διακυβέρνησης των ελληνικών τραπεζών, αλλά και το πώς οι διοικούντες τις τράπεζες λειτουργούσαν, σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, σε βάρος των συμφερόντων των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων και της οικονομίας.
Παραδόξως, τα κακώς κείμενα, καταγγέλλεται από τραπεζικά στελέχη ότι κορυφώθηκαν κατά τις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, ανακεφαλαιοποιήσεις που συνιστούσαν μέγα σκάνδαλο, γεγονός που καθιστά τις ευθύνες της Τράπεζας της Ελλάδος, του SSM και των κυβερνήσεων εξαιρετικά μεγάλες.
Είναι αδιαμφισβήτητο πως σε μια εποχή που νοικοκυριά και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα χάνουν με συνοπτικές διαδικασίες και για οφειλές λίγων χιλιάδων ευρώ πρώτες κατοικίες, σπίτια και μικρά περιουσιακά στοιχεία σε ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, οι Έλληνες τραπεζίτες αποδεικνύονται οι πραγματικοί «στρατηγικοί κακοπληρωτές», για να χρησιμοποιήσουμε μια ορολογία που οι ίδιοι εφηύραν για να συκοφαντούν το κίνημα κατά των πλειστηριασμών και τους δανειολήπτες συλλήβδην.
Δεδομένου ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι, η ελληνική οικονομία, αλλά και τα ίδια τα τραπεζικά ιδρύματα φέρονται να έχουν υποστεί βλάβη από αυτές τις συμπεριφορές και δεδομένου ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών, καταθετών και δανειοληπτών έναντι των εποπτικών αρχών έχει κλονιστεί, ρωτάμε τις αρχές τραπεζικής εποπτείας και την κυβέρνηση που έχει ευθύνη και συγκαλύπτει τις καταστάσεις:
– Διαθέτει ο SSM στοιχεία για το πώς τα δάνεια των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και της ανώτατης διοίκησης των ελληνικών τραπεζών μειώθηκαν κατά 550 εκατ. ευρώ μεταξύ 2010 και 2017; Εάν ναι, πόσα από αυτά τα δάνεια αποπληρώθηκαν από τους ίδιους τους δανειολήπτες, πόσα μεταβιβάσθηκαν σε νομικά πρόσωπα και με ποια αιτιολογία, πόσα εξ αυτών των δανείων διαγράφηκαν και με ποια αιτιολογία;
– Έχει ο SSM ενημερωθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος για το εάν η Διεύθυνση Επιθεώρησης Εποπτευομένων Εταιρειών της Τράπεζας της Ελλάδος έχει διεξάγει σχετικούς ελέγχους και εάν από τα αποτελέσματα τους, προέκυψαν ποινικές ευθύνες; Έχουν επιβληθεί πειθαρχικές κυρώσεις από την ΤτΕ για υποθέσεις που ήδη είναι στη Δικαιοσύνη;
– Κατά πόσον η συμμετοχή των Ελλήνων τραπεζιτών στις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών τους με δανεικά χρήματα, ναρκοθέτησε την ποιότητα των κεφαλαίων των πιστωτικών ιδρυμάτων;
Σε ποιο βαθμό η πρακτική αυτή επιτάχυνε την απίσχνανση του ΤΧΣ ως βασικού μετόχου των τραπεζών και τελικά στη ζημία των Ελλήνων φορολογουμένων που σήμερα δεν μπορούν να ανακτήσουν ούτε το 10%
[3] των χρημάτων που έβαλαν για να διασώσουν τις τράπεζες;
– Ακόμα και η οδηγία σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (Capital Requirements Directive -CRD IV) και οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής σχετικά με την καταλληλότητα (fit and proper) και την εσωτερική διακυβέρνηση των τραπεζών, οι οποίες ουδόλως μπορούν να θεωρηθούν και ως οι πιο αυστηρές, περιγράφουν τις πρακτικές που φέρονται να υιοθέτησαν πολλοί Έλληνες τραπεζίτες ως «σύγκρουση συμφερόντων»
[4] και ως συμπεριφορές που αυτομάτως δικαιολογούν την απομάκρυνση τους από τα πιστωτικά ιδρύματα. Αντί αυτού διαπιστώνεται πως
ο SSM δεν έχει πράξει τα δέοντα και δεν έχει ζητήσει την αντικατάσταση μελών τραπεζικών Διοικήσεων που αφενός έχουν βλάψει τα συμφέροντα της ίδια τους της τράπεζας (conflicts of interest) και αφετέρου είναι αντιμέτωπα με διώξεις και δεν διαθέτουν τη φήμη (reputation) που προβλέπει η οδηγία CRD IV για να ασκήσουν τα καθήκοντά τους.
– Έχει ο SSM ζητήσει από την Τράπεζα της Ελλάδος να λάβει μέτρα ώστε οι τραπεζίτες να μην μπορούν να εγκρίνουν στο μέλλον αντίστοιχες πιστοδοτικές πολιτικέςπου λειτουργούν σε βάρος των τραπεζών, των μετόχων τους και της ίδιας της ελληνικής οικονομίας;
– Τέλος, γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα σιωπά και συγκαλύπτει, αν δεν ενθαρρύνειπρακτικές που φέρονται να πλήττουν καίρια την ακεραιότητα των τραπεζών, την αξιοπρέπεια των εποπτικών αρχών και την πορεία της ελληνικής οικονομίας, πολύ περισσότερο που οι τράπεζες στην ουσία αντί να χρηματοδοτούν, μοιράζουν να χρηματοδοτούνται από τον ιδρώτα, τις θυσίες και συχνά το αίμα του ελληνικού λαού.
Άρης Β. Δημητρίου
