Δεκάδες χιλιάδες κρούσματα και η κυβέρνηση απαντά με κοροϊδία και ψέματα

 

Δεκάδες χιλιάδες κρούσματα και νεκροί από την πανδημία και η κυβέρνηση απαντά με μέτρα  κοροϊδία, ψέματα και προσπάθεια εφησυχασμού

 Άμεση ανάγκη λήψης προληπτικών μέτρων και ενίσχυσης του Δημόσιου  Συστήματος Υγείας

 

Τα δεκάδες χιλιάδες κρούσματα, η αδιαφορία και οι αντιφάσεις  της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την προσπάθεια διαμόρφωσης αντίληψης στους πολίτες  περί τέλους της πανδημίας, αποδεικνύουν ότι η κυβερνητική πολιτική για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης  δεν είναι μόνο αναποτελεσματική αλλά και  επικίνδυνη.

Το επιχείρημα ότι η παραλλαγή [Ο] είναι μεν πιο μεταδοτική αλλά με πιο ήπια συμπτώματα νόσησης και άρα δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, δεν στηρίζεται σε τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα, απλώς χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση  ως άλλοθι για να εφησυχάσει τους πολίτες και να συνεχίσει  τη νεοφιλελεύθερη  πολιτική της.

Η κυβέρνηση στα δύο χρόνια της πανδημίας δεν έχει προβεί  σε κανένα ουσιαστικό μέτρο, αδιαφορεί ακόμα και τώρα, που τα κρούσματα αυξάνονται ραγδαία και δεν προστατεύει τον λαό ούτε από την αισχροκέρδεια  των ιδιωτικών εταιρειών, που κερδοσκοπούν ανενόχλητες με τις μάσκες υψηλής προστασίας.

Η απολυτοποίηση του αναγκαίου εμβολιασμού και η παρουσίαση του ως μοναδικό μέσον προστασίας, γίνεται μόνο για να απαλλαγεί  η κυβέρνηση οποιασδήποτε άλλης ευθύνης  για υλοποίηση μέτρων που είναι απολύτως αναγκαία για να σωθούν ανθρώπινες ζωές.

Συγκεκριμένα

-Η ενίσχυση του Δημοσίου Συστήματος  Υγείας  σε προσωπικό και υποδομές.

-Η άμεση επίταξη του Ιδιωτικού Τομέα Υγείας, ώστε να ενισχυθούν τα δημόσια νοσοκομεία στη μάχη κατά της πανδημίας.

-Μέτρα πρόληψης σε σχολεία, Μέσα  Μαζικής Μεταφοράς και χώρους δουλειάς με ενίσχυση σε προσωπικό και υποδομές και καθημερινούς ελέγχους.

-Δωρεάν διάθεση στους πολίτες μέσων προστασίας, όπως test, μάσκες, για να μην επιβαρύνεται ο εργαζόμενος, που  βλέπει καθημερινώς το εισόδημα του να εξανεμίζεται λόγω της ακρίβειας, με επιπλέον έξοδα.

Τα δεκάδες χιλιάδες κρούσματα, οι συνεχείς μεταλλάξεις, τις οποίες η Επιτροπή των Ειδικών και η κυβέρνηση  όφειλαν να αναμένουν και μπορεί  να συνεχισθούν, επιβάλλουν την άμεση λήψη των παραπάνω μέτρων.

Οποιαδήποτε καθυστέρηση είναι εγκληματική και μπορεί  να οδηγήσει σε επιπλέον χιλιάδες νεκρούς.

Η κυβέρνηση  έχει αποδείξει ότι αδιαφορεί  για την δημόσια υγεία, ο  λαός όμως με τους αγώνες του μπορεί να την υπερασπιστεί και να επιβάλλει  την εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων.

Αθήνα 30  Δεκεμβρίου  2021                             Γραφείο Τύπου  Λαϊκής Ενότητας

Αυταρχισμός και επιτήρηση στα Πανεπιστήμια με … άρωμα σκανδάλου

ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΜΕ … ΑΡΩΜΑ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ

Τις τελευταίες μέρες κυκλοφορεί η είδηση ότι το Υπουργείο Παιδείας «εξασφάλισε» τη δωρεά εξοπλισμού ελεγχόμενης εισόδου (τουρνικέ) για τέσσερα μεγάλα πανεπιστήμια (ΕΚΠΑ, ΑΣΟΕΕ, ΑΠΘ, ΠΑΠΕΙ), η αξία του οποίου θα υπερβαίνει τις 750.000 ευρώ.

Το γεγονός ότι η επιτήρηση και η καταστολή είναι δεδηλωμένος στόχος της κυβερνητικής πολιτικής και της Νίκης Κεραμέως είναι γνωστό. Αντίστοιχα, είναι γνωστή η προσπάθεια να κατασκευαστεί ένα αφήγημα «ανομίας» και άντρων εγκληματικότητας σχετικά με τα πανεπιστήμια, την ίδια στιγμή που αυτά αποτελούν τους δημόσιους χώρους με το χαμηλότερο – έως αμελητέο – ποσοστό εγκληματικότητας, ποσοστό που μηδενίζεται σε ό,τι αφορά στα βαρύτερα εγκλήματα. Ο σκοπός δεν είναι άλλος από την δυσφήμιση του πανεπιστημιακού ασύλου και την προληπτική καταστολή του φοιτητικού κινήματος. Άλλωστε, η λυσσαλέα και συνεχής στοχοποίηση της νεολαίας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι πλέον πάγια, αφού κατανοεί πολύ καλά ότι οι αντιστάσεις και οι αγώνες της νεολαίας έχουν δημιουργήσει τεράστια φθορά στις εκάστοτε κυβερνήσεις και έχουν πολύ συχνά γίνει η σπίθα που οδήγησε σε ευρύτερες κοινωνικές εκρήξεις.

Ωστόσο, η συγκεκριμένη υπόθεση γεννά και άλλα ερωτήματα. Σε σημερινό άρθρο του – γνωστού αναπαραγωγού της κυβερνητικής γραμμής για την εκπαίδευση – Απόστολου Λακασά στην Καθημερινή, διαβάζουμε ότι:

«Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», επιδιώχθηκε η αγορά του εξοπλισμού να γίνει μέσω δωρεάς, ώστε να επιταχυνθεί ο χρόνος απόκτησής του. Και αυτό διότι, βάσει του δημόσιου λογιστικού, η προμήθεια από το κράτος εξοπλισμού κόστους πάνω από ένα ποσό (περίπου 190.000 ευρώ) απαιτεί δημόσιο ή και διεθνή διαγωνισμό … το θέμα της δωρεάς για τα τουρνικέ είχε δρομολογηθεί από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας από τα μέσα Ιουλίου».

Οι «πληροφορίες της Κ», αναφέρουν ευθέως το προφανές. Ότι, δηλαδή, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και η Νίκη Κεραμέως αναζητούν ήδη από το καλοκαίρι τρόπους για να καταστρατηγήσουν τη νομοθεσία για τη διαφάνεια και τον έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών. Όμως, η αγορά μέσω δωρεάς είναι … πρωτάκουστη μέθοδος. Αν λοιπόν πρόκειται για αγορά, ποιο είναι το (υποκρυπτόμενο) τίμημα που θα εισπράξει η αγνώστων στοιχείων δωρήτρια εταιρία; Ποια είναι η εταιρία αυτή, ποια είναι η σχέση της με το δημόσιο και γιατί τα στοιχεία της δεν δημοσιοποιούνται; Έχει συνάψει άλλες συμβάσεις με το δημόσιο; Συμμετέχει σε δημόσιους διαγωνισμούς ή έχει αναλάβει συμβάσεις προμηθειών ή έργων μέσω απευθείας αναθέσεων;

Φυσικά, οι καταστρατηγήσεις και το, με διάφορες τεχνικές και μεθοδεύσεις, μοίρασμα του δημόσιου χρήματος σε επιχειρηματικά συμφέροντα «ημετέρων» δεν είναι καθόλου πρωτοφανή φαινόμενα για την κυβέρνηση των απευθείας αναθέσεων, της λίστας Πέτσα, του «σκόιλ ελικικού» και πολλών άλλων αντίστοιχων περιπτώσεων. Ούτε είναι πρωτοφανή φαινόμενα για το Υπουργείο Παιδείας του σκανδάλου των … XXL μασκών στα σχολεία. Είναι ένας από τους βασικούς τρόπους που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να χτίζει συμμαχίες, να σταθεροποιεί τη θέση της και, κυρίως, για να εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, δηλαδή τα συμφέροντα του μεγάλου και μικρού κεφαλαίου.

Πέρα όμως από την ανακάλυψη της … «αγοράς μέσω δωρεάς» αποτελεί προφανή αναλγησία και καθρέφτη της ευρύτερης πολιτικής της κυβέρνησης το να κατασπαταλώνται τεράστια ποσά για την καταστολή και για τη «φύλαξη» των πανεπιστημίων, όπως και για την ΟΠΠΙ, την ίδια στιγμή που η κοινωνία τσακίζεται από την πανδημία και τις οικονομικές της επιπτώσεις, την ακρίβεια, την ενεργειακή φτώχεια. Αλλά και να διατίθενται αστρονομικά ποσά σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό των πανεπιστημίων αποκλειστικά και μόνο για καταστολή και επιτήρηση, ενώ τα ΑΕΙ διαρκώς υποχρηματοδοτούνται και δεν μπορούν να καλύψουν στοιχειώδεις ανάγκες.

Πόσα συστήματα εξαερισμού θα μπορούσαν να προμηθευτούν τα ιδρύματα με την αντίστοιχη «δωρεά», την ίδια στιγμή που η πανδημία καλπάζει και στα ΑΕΙ δεν εφαρμόζεται κανένα υγειονομικό μέτρο; Πόσα μέλη ΔΕΠ θα μπορούσαν να προσληφθούν για να γίνονται τα μαθήματα σε μικρότερα τμήματα, ώστε φοιτητές και διδάσκοντες να μην βρίσκονται σε διαρκή συγχρωτισμό χωρίς καμία δυνατότητα αποστάσεων; Πόσα δωρεάν τεστ θα μπορούσαν να διεξαχθούν σε φοιτητές και διδάσκοντες; Αντίστοιχα, πόσες πραγματικές ανάγκες των πανεπιστημίων θα μπορούσαν να καλυφθούν με τα ποσά που θα κατασπαταληθούν για την ΟΠΠΙ και τη φύλαξη; Πόσα αμφιθέατρα που πλημμύρισαν με τις πρώτες δυνατές βροχές, οδηγώντας σε αναστολή λειτουργίας ολόκληρων Σχολών θα μπορούσαν να συντηρηθούν ώστε να μην είναι επισφαλή και επικίνδυνα; Αυτό είναι το πραγματικό πρόσωπο της κυβέρνησης Μητσοτάκη και της Νίκης Κεραμέως.

Η Λαϊκή Ενότητα θα στηρίξει με όλες της τις δυνάμεις τους αγώνες της νεολαίας για να ματαιωθούν τα σχέδια μετατροπής των σχολών σε στρατώνες και για να υλοποιηθούν τα αιτήματα για υγειονομικά ασφαλή πανεπιστήμια, ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας, βελτίωση των όρων σπουδών.

Το Γραφείο Τύπου 30.12.2021

Σχόλιο της Λαϊκής Ενότητας για την “αύξηση” του κατώτατου μισθού

του Ηλία Μακρή στην «Καθημερινή».

Σχόλιο της Λαϊκής Ενότητας για την “αύξηση” του κατώτατου μισθού

 

Εν μέσω ισχυρών ανατιμήσεων, πληθωρισμού και εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, η κυβέρνηση πανηγυρίζει και προσπαθεί να πείσει την κοινή γνώμη ότι προχωράει στην αύξηση του εισοδήματος ανακοινώνοντας μια αστεία και πενιχρή αύξηση στον κατώτατο μισθό!

Από το 2022, λοιπόν, ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί κατά 2%, δηλαδή θα αυξηθεί από τα 650€ στο …αστρονομικό ποσό των 663€. Δηλαδή πρακτικά μιλάμε για αύξηση 0,50€ την ημέρα σε όσους εργάζονται ως υπάλληλοι στον ιδιωτικό τομέα. Αντίστοιχη “αύξηση” θα δουν οι εργατοτεχνίτες στο καθημερινό τους μεροκάματο, το οποίο θα αυξηθεί κατά 0,58€ την ημέρα!! Η επικοινωνιακή προσπάθεια της κυβέρνησης και του Υπουργού Χατζηδάκη δεν μπορούν να πείσουν κανέναν για τις προθέσεις τους. Είναι πασιφανές ότι η κοροϊδία δεν έχει τέλος. Το Υπουργείο Εργασίας που έχει διαλύσει κάθε έννοια βασικών εργασιακών δικαιωμάτων και συνθηκών, έχει απελευθερώσει το 8ωρο, ποινικοποιεί την απεργία και καταστέλλει τις αντιστάσεις επιχειρεί να μας πείσει ότι ενδιαφέρεται για το εισόδημα του εργαζόμενου.

Η κοροϊδία είναι ακόμη πιο προφανής αν κανείς σκεφτεί κανείς τις δραματικές αυξήσεις σε βασικά βιοτικά αγαθά σήμερα και την ενεργειακή φτώχεια που μαστίζει το λαό, που έχει οδηγήσει σε νεκρούς συμπολίτες μας που προσπάθησαν να ζεσταθούν εν μέσω χειμώνα με μαγκάλια. Η λέξη ντροπή είναι άγνωστη για την κυβέρνηση.

Η Λαϊκή Ενότητα θα σταθεί στο πλευρό των αγώνων των εργαζόμενων ενάντια σε κάθε προσπάθεια υπονόμευσης των εργατικών κεκτημένων. Τα επικοινωνιακά τεχνάσματα της κυβέρνησης όταν ο λαός είναι αντιμέτωπος με την φτώχεια και την δραματική πτώση του βιοτικού επιπέδου είναι προκλητικά και πρέπει να καταγγέλλονται πλατιά. Η κοινωνική πλειοψηφία σήμερα χρειάζεται γενναία αύξηση των μισθών, εργασιακές και ασφαλιστικές καλύψεις που να ανταποκρίνονται στην κάλυψη των αναγκών της. Τα ψίχουλα υποκρισίας από τη ΝΔ που παράλληλα δεν κάνει τίποτα για να μειώσει τα κόστη που φορτώνονται στις πλάτες μας, είναι εμπαιγμός!

Το Γραφείο Τύπου 28.12.2021

Τελευταίος αποχαιρετισμός στον Θανάση Μπαρτζώκα

Τελευταίος αποχαιρετισμός

Στον αγαπημένο φίλο και σύντροφο Θανάση Μπαρτζώκα

Αγαπημένε μας σύντροφε και φίλε Θανάση

Εκ μέρους των μελών του ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ και της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ εκφράζω την βαθειά θλίψη και την αβάστακτη οδύνη μας για το χαμό σου.

Θανάση μας

Από τα φοιτητικά σου χρόνια μέχρι το θάνατό σου

Αγωνίστηκες και πάλι αγωνίστηκες,

παλικαρίσια και ακούραστα,

με ανιδιοτέλεια, αφοσίωση, αυταπάρνηση, σταθερότητα, συνέπεια, πάθος,

ενάντια στη Χούντα και το φασισμό,

ενάντια σε αντιλαϊκές και αντικοινωνικές πολιτικές,

για τα μεγάλα ιδανικά και τις διαχρονικές αξίες της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της ελευθερίας,

για τα συλλογικά συμφέροντα του λαού, της νεολαίας και – ιδιαίτερα – των κατοίκων της Καισαριανής,

ως ενεργό στέλεχος της τοπικής αυτοδιοίκησης και τρεις φορές εκλεγμένος Δήμαρχος Καισαριανής.

Αγωνίστηκες και πάλι αγωνίστηκες

μέσα από τις γραμμές

του αντιδικτατορικού κινήματος,

της κομμουνιστικής και  ριζοσπαστικής αριστεράς,

της ΚΝΕ και του ΚΚΕ στην αρχή

του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και του ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια,

του αριστερού ρεύματος και της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ στα τελευταία χρόνια της ζωής σου.

Θανάση μας

θα έχουμε να θυμόμαστε ότι,

ακόμα κι όταν όλα γκρεμίζονταν γύρω σου,

ακόμα και όταν βίωνες τραυματικές ιδεολογικές και πολιτικές διαψεύσεις,

ακόμα κι όταν έπεφτες κάτω,

έβρισκες τη δύναμη να ξανασηκωθείς όρθιος,

να κοιτάζεις, ποιοι και ποιες απέμειναν ν’ αγωνίζονται δίπλα σου

και μαζί τους να συνεχίζεις να βαδίζεις τη συναρπαστική πορεία προς τη δημιουργική ουτοπία της απελευθέρωσης της ανθρωπότητας από κάθε αδικία, καταπίεση και εκμετάλλευση.

Θανάση μας

Ο ανοιχτόκαρδος και ζεστός χαρακτήρας σου,

Οι βαθυστόχαστες ομιλίες και παρεμβάσεις σου,

η αγωνιστική διαδρομή σου

είναι ανεκτίμητης αξίας κληρονομιά,

που άφησες στη σύντροφο της ζωής σου Δέσποινα,

στις κόρες σου Κατερίνα και Κωνσταντίνα, στα αδέλφια σου Λένα και Δημήτρη και στους άλλους συγγενείς σου,

αλλά και σε όλους εμάς τους συντρόφους σου,

που είχαμε την τύχη να σε συναντήσουμε και να σε γνωρίσουμε στη σύντομη και θνητή ζωή μας,

ν’ αγωνιστούμε, να συζητήσουμε και να γλεντήσουμε μαζί σου,

να σ’ εκτιμήσουμε και να σε αγαπήσουμε.

Tο κενό, που η απώλειά σου αφήνει στην ψυχή και στις γραμμές μας, είναι τεράστιο.

Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσές σου στο ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΡΕΥΜΑ και στη ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ εκφράζουμε ολόψυχα τα  συλλυπητήρια μας στην οικογένειά σου. Αγαπημένε μας σύντροφε και φίλε Θανάση

καλό ταξίδι στις γειτονιές των αγγέλων.

Θα ζεις στους αγώνες μας και, κυρίως, στους αγώνες των γενιών, που έρχονται στο κατόπι μας,

για ένα καλύτερο και δίκαιο κόσμο,

γιατί, όπως γράφει και η ποιήτρια,

«Ένα κοντάρι και μία κόκκινη σημαία

αναζητούν φρέσκες παλάμες.

Στα μαιευτήρια του κόσμου

θα γεννηθούν νέες ελπίδες».

Αντίο φίλε, αντίο σύντροφε

Καλή αντάμωση, όπως έγραφε ο ποιητής, στους λόφους του ήλιου.

 

Δημήτρης Στρατούλης

στέλεχος ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ

και  ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

«Η υπόθεση Nordstream δεν είναι παίξε γέλασε, είναι υπόθεση μεγατόνων»

Η διεθνής κρίση για το φυσικό αέριο και οι απόψεις του καθηγητή ΕΜΠ κ.Π. Κάπρου

«Η υπόθεση Nordstream δεν είναι παίξε γέλασε, είναι υπόθεση μεγατόνων»

 

                                                   Νίκου Γεωργακάκη 

1. Η κούρσα ανατιμήσεων του φυσικού αερίου.

Ο Καθηγητής ΕΜΠ κ. Παντελής Κάπρος και πρώτος Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας  (2000-2004), με άρθρο του στον ιστότοπο  Liberal (23-12-2021),  αναφέρεται στην πρωτοφανή κρίση του φυσικού αερίου στην Ευρώπη και στο πώς φθάσαμε σε αυτήν.

Αναφέρεται στην κούρσα ανατιμήσεων της αγοράς spot φυσικού αερίου στην Ευρώπη, όπου ξεπερνάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο (με 145 €/MWh τη συγκεκριμένη μέρα σύνταξης του κειμένου του, ενώ το 2020 ήταν κάτω από τα 10 €/MWh και το φθινόπωρο του 2021 ήταν στα 75 €/MWh).

Αναφέρεται,  επίσης, στην  αβεβαιότητα σχετικά με την προμήθεια ΦΑ από τη Ρωσία που  εντείνεται καθημερινά θεωρώντας έμμεσα ως υπεύθυνη τη Ρωσία για αυτή την αβεβαιότητα. Επισημαίνει, πως οι ροές μέσω Ουκρανίας αλλά και μέσω Πολωνίας είναι στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δέκα ετών, ότι οι αποθήκες φυσικού αερίου έχουν πληρότητα μόλις 60%, τη χαμηλότερη ιστορικά, ενώ και οι προσφορές της Ρωσίας στη spot αγορά είναι ανύπαρκτες.

Επίσης, χαρακτηρίζει σαν το πιο ανησυχητικό νέο, ότι πλέον η αγορά αερίου μέσω των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, θα παραμείνει  σε τιμές της τάξης των 80-90 €/MWh όλο το 2022 και τον χειμώνα του 2023 και προεξοφλεί για πρώτη φορά την διατήρηση της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης μέχρι τον επόμενο χειμώνα.

Διατυπώνει, επίσης, την ανησυχία του, πως: «Οι επιπτώσεις στο κόστος των νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα είναι δυσβάστακτες και μη διαχειρίσιμες πολιτικά, τόσο για τις απευθείας χρήσεις αερίου, όσο και για την ηλεκτρική ενέργεια, οι τιμές της οποίας συμπαρασύρονται από τις τιμές αερίου».

Όπως αναφέρει: «σήμερα πλέον οι τιμές φυσικού αερίου δεν είναι αποτέλεσμα δυνάμεων της αγοράς, μάλιστα είναι σαφώς ακριβότερες στην Ευρώπη συγκριτικά με τις Ασιατικές αγορές (ιστορικά συνέβαινε το αντίθετο), αλλά προκύπτουν ως αντίδραση στη γεωπολιτική κρίση.»

 Θέλοντας  να εξηγήσει τις εξελίξεις αυτές αναφέρει χαρακτηριστικά::

«Η Ρωσία μαζεύει στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία. Αυτό όχι μόνο θα μπορούσε να καθυστερήσει την έναρξη του αμφιλεγόμενου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, αλλά και να διακινδυνεύσει άλλες προμήθειες σε μια εποχή που τα αποθέματα εξαντλούνται επικίνδυνα.»

Σαφέστατα, χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία, επιρρίπτει ευθύνες αποκλειστικά στη Ρωσία, ενώ δεν εξηγεί γιατί αυτός ο αγωγός είναι αμφιλεγόμενος.

Η αναφορά  πως  η νέα Γερμανική Κυβέρνηση  δήλωσε ότι παγώνει την άδεια του Nord Stream 2 ενόψει της απειλής για την Ουκρανία, ενώ και η Πολωνία και οι λοιπές χώρες transit αερίου θέτουν βέτο ενάντια στο Nord Stream 2, κινούνται στην ίδια λογική επίρριψης ευθυνών στη Ρωσία.

Με βάση αυτή την ανάλυση, αυτό που εισπράττει  ο αναγνώστης, είναι πως για αυτή την πρωτοφανή κρίση για την τροφοδοσία και τις τιμές ΦΑ, είναι αποκλειστικές οι  ευθύνες της Ρωσίας που  θέλει να προχωρήσει ο  Nord Stream 2, λες και  αυτό είναι κάτι παράλογο.

Δυστυχώς, αυτές οι απλοϊκές και σε μεγάλο βαθμό  μονόπλευρες αναλύσεις δεν συμβάλλουν στην κατανόηση ενός πολυσύνθετου προβλήματος συμφερόντων, οι επιπτώσεις του οποίου βαρύνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών σε όλο τον κόσμο και στο οποίο το παιχνίδι συμφερόντων, όχι μόνο των ΗΠΑ αλλά και η στάση της νέας Γερμανικής κυβέρνησης στο συγκεκριμένο επενδυτικό έργο (project) δεν πρέπει να αγνοηθεί. Το έργο φυσικού αερίου, με την ονομασία Nordsteram είναι αποφασισμένο και δρομολογημένο προ πολλού και με τη λειτουργία του θα αποκλιμακωθούν οι τιμές φυσικού αερίου.

Δεν θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής, ότι η δυσμενής αυτή εξέλιξη με το πάγωμα του έργου Nordstream 2, πρόκυψε μόλις έγινε αλλαγή κυβέρνησης στη Γερμανία, δημιουργώντας σε ένα καλοπροαίρετο παρατηρητή, μια υποψία για συντονισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης  με τις επιδιώξεις των  ΗΠΑ.

Γεγονός είναι, πως, η κρίση αυτή συνέπεσε χρονικά με την αλλαγή κυβερνητικής σκυτάλης στη Γερμανία και αυτό δεν  δείχνει απλά, αλλά νομίζω αποδείχνει και   ευθύνες και τον αίτιο.

Όπως γράφτηκε στον τύπο, στις 16 Νοεμβρίου 2021, οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 17% αφού η γερμανική ρυθμιστική αρχή ενέργειας ανέστειλε την έγκριση του Nord Stream 2.

2. Οι ανατιμήσεις έχουν γεωπολιτική αλλά και εμπορική διάσταση.

Ο κ Κάπρος αναφέρει “Είναι αλήθεια ότι η εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας αυξήθηκε τα τελευταία δέκα χρόνια”, όμως  ο ίδιος αναφέρει επίσης, πως η εξάρτηση αυτή  δεν οφειλόταν τόσο σε προβλήματα και αδιέξοδα σχετικά με τον αγωγό «Nordstream” αλλά στην  αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου από την Ευρώπη, στην εξάντληση των εγχώριων αποθεμάτων φυσικού αερίου, όπως στην Ολλανδία, τη Βόρεια Θάλασσα και αλλού. Επίσης αναφέρει: “Δεν είναι αλήθεια ότι φταίει η πράσινη μετάβαση, ούτε εξ άλλου αυξήθηκε σημαντική η κατανάλωση αερίου”.

“Έγινε μεγάλη προσπάθεια μετριασμού της εξάρτησης από το Ρωσικό αέριο μέσω της ανάπτυξης νέων διαδρόμων τροφοδοσίας, με προέλευση την Κασπία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική αλλά όμως, οι προσπάθειες αυτές είχαν μικρή επιτυχία γιατί εξασφάλισαν μετά από αρκετά χρόνια μόνο μικρές ποσότητες, όπως ο TAP από την Κασπία (ελάχιστης συγκριτικά δυναμικότητας), το αέριο από την Αλγερία (που όμως και αυτό είναι σε γεωπολιτική ένταση μέσω Μαρόκου), το αέριο της Λιβύης (και αυτό γεωπολιτικά ασταθές) κλπ. Μεγαλεπήβολα επενδυτικά έργα (projects) αγωγών αερίου, δεν πραγματοποιήθηκαν γιατί οι εμπορικές προϋποθέσεις για τη χρηματοδότησή τους ήταν αρνητικές, ακόμα και παρά τις πολιτικές βουλήσεις των Κυβερνήσεων, να εκπληρωθούν.

Στην ουσία ,τη μεγάλη διαφορά στην αγορά, αναφέρει, έκανε το Αμερικανικό υγροποιημένο αέριο, το οποίο ήταν φθηνό και κατάφερε να ανατρέψει τη σταθερότητα των Ρωσικών συμβολαίων προμήθειας τα οποία τιμολογούσαν το αέριο σε σύνδεση με τις τιμές πετρελαίου. Το Αμερικανικό αέριο, ακολουθούμενο από υγροποιημένο αέριο από το Κατάρ και αλλού, έσπασε τα Ρωσικά συμβόλαια, προκάλεσε για πρώτη φορά το λεγόμενο gas-to-gas competition που ήταν το όνειρο των ρυθμιστικών αρχών και ώθησε το αέριο να γίνει χρηματιστηριακό προϊόν”.

“ Η Ευρώπη κέρδισε πάνω από 100 δισ.€ τα χρόνια του φθηνού υγροποιημένου αερίου συγκριτικά με το αν συνέχιζε τα Ρωσικά συμβόλαια προμήθειας. Ξεφύτρωσαν παντού έργα τερματικών για υγροποιημένο αέριο και αυτό με μεγάλη ικανοποίηση θεωρήθηκε επωφελές, χάρις στην ευελιξία της προσαρμογής του στη διακύμανση της ζήτησης και τις χαμηλές τιμές”.

Το τίμημα όμως, ήταν να αυξηθεί η έκθεση σε χρηματιστηριακού τύπου κίνδυνο διακυμάνσεων τιμών και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού το υγροποιημένο αέριο μεταφέρεται με πλοία και αποτελεί εμπορεύσιμο αγαθό παγκοσμίως. Μόλις λοιπόν συγκυριακά αυξήθηκαν πολύ οι τιμές του υγροποιημένου αερίου στις ασιατικές αγορές, αμέσως αυξήθηκαν οι χρηματιστηριακές τιμές στην Ευρώπη.

“Αυτές εντάθηκαν περαιτέρω, λόγω Ευρωπαϊκών γεωπολιτικών συνθηκών, χωρίς οι ποσότητες προσφοράς υγροποιημένου αερίου να είναι αρκετές για να μετριάσουν τις τιμές στην Ευρώπη. Η Ρωσική εταιρεία επέπληξε την Ευρώπη που απεμπόλησε τα Ρωσικά συμβόλαια με σταθερότητα τιμών σε σύνδεση με το πετρέλαιο, αλλά δεν αναφέρει ότι τώρα, η ίδια, δεν δέχεται επιστροφή στα συμβόλαια αυτά, γιατί εισπράττει αδιανόητα υψηλά ποσά πουλώντας το αέριό της στις χρηματιστηριακές τιμές”.

”Στο πλαίσιο της στρατηγικής των ΗΠΑ για εξαγωγές υγροποιημένου αερίου, η Ευρώπη χαρακτηρίστηκε ως φυσικός προορισμός για να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο. Η στρατηγική των ΗΠΑ το 2016 αναγνωρίζει ανοιχτά το αέριο των ΗΠΑ ως εργαλείο για τον τερματισμό της εξάρτησης ορισμένων κρατών μελών σε μία πηγή προμήθειας φυσικού αερίου(εννοείται η Ρωσία). Σε κοινή δήλωση του Ιουλίου 2018, ο τότε Πρόεδρος της ΕΕ Γιούνκερ και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ, συμφώνησαν να ενισχύσουν την ενεργειακή στρατηγική συνεργασία με δέσμευση αύξησης των εισαγωγών από τις ΗΠΑ, ώστε η ΕΕ «να διαφοροποιήσει και να καταστήσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό πιο ασφαλή” 

3. Τα μαθήματα κατά τον κ Κάπρο είναι τα εξής:

 Η Ευρώπη δεν επιτρέπεται να μην έχει αναπτύξει μηχανισμούς προστασίας (price hedging funds) έναντι των διακυμάνσεων των χρηματιστηριακών τιμών, πράγμα που γίνεται αποτελεσματικά μόνο από κοινού και όχι σε εθνικό επίπεδο.

• Η απεξάρτηση από το φυσικό αέριο πρέπει να επιταχυνθεί και αυτό γίνεται μόνο μέσω της ακόμα μεγαλύτερης στήριξης των ΑΠΕ, οι οποίες στο κάτω κάτω είναι και η φθηνότερη λύση.
• Η Ευρώπη έπρεπε συλλογικά να κρατά αποθέματα ασφαλείας αερίου σε μεγάλη κλίμακα, όπως γίνεται με το πετρέλαιο, μέσω προαγορών υγροποιημένου αερίου από τους παραγωγούς και πληρότητας των υπόγειων αποθηκών αερίου.
• Συλλογικά η Ευρώπη πρέπει να δράσει άμεσα στο γεωπολιτικό επίπεδο ώστε να εκτονωθεί το πρόβλημα της Ουκρανίας κα να τεθεί υπό Ευρωπαϊκή ρύθμιση ο Nord Stream 2.
• Το Αμερικανικό υγροποιημένο αέριο δεν μπόρεσε να μετριάσει την εκτίναξη των τιμών στην Ευρώπη γιατί κατευθύνθηκε προς αγορές με τα μεγαλύτερα κέρδη, που είναι οι Ασιατικές. Αυτό σημαίνει ότι η συγκρότηση στρατηγικών μηχανισμών ασφαλείας για το φυσικό αέριο δεν μπορεί να βασισθεί σε αόριστες υποσχέσεις στήριξης από ξένες χώρες ή σε αβέβαιες εξελίξεις στην αγορά.
• Η ελεύθερη αγορά υγροποιημένου αερίου είναι χρήσιμη για τον ανταγωνισμό αλλά δεν προσφέρει προστασία στρατηγικής ασφαλείας. Οι μεγάλου μήκους νέοι αγωγοί δεν θα γίνουν ποτέ γιατί ήδη μεσοπρόθεσμα η κατανάλωση αερίου θα παρακμάσει.
• Το κόστος στρατηγικής ασφάλειας και προστασίας των τιμών είναι τεράστιο και η αποτελεσματικότητα απαιτεί μεγάλη κλίμακα που μόνο η από κοινού πράξη της Ευρώπης μπορεί να διασφαλίσει.

  

Σχόλια στις παραπάνω προτάσεις του κ. Κάπρου

 α. Ο κ Κάπρος δεν εξηγεί πως θα τεθεί ο  Nordsteream) υπό Ευρωπαϊκή ρύθμιση. Πως θα υλοποιηθεί αυτό, όταν ό ίδιος  διαπιστώνει, πως,  το Αμερικανικό υγροποιημένο αέριο δεν μπόρεσε να μετριάσει την εκτίναξη των τιμών στην Ευρώπη γιατί κατευθύνθηκε προς αγορές με τα μεγαλύτερα κέρδη, που είναι οι Ασιατικές.

β. Σχετικά με τον ρόλο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ),  τα ερωτήματα που γεννώνται είναι πρώτον αν, εννοεί πως  η στήριξη των ΑΠΕ είναι δυνατό να καλύψει σύντομα την ενέργεια που προσφέρει σήμερα το ΦΑ και δεύτερον πως εννοεί  την Ευρωπαϊκή ρύθμιση, χωρίς τον βασικό προμηθευτή που είναι η Ρωσία;

     γ. Χωρίς να παραγνωρίζεται η βαθειά γνώση του καθηγητή κ. Κάπρου στα ενεργειακά θέματα, νομίζω πως δεν τεκμηριώνεται  με σαφήνεια η ευθύνη της Ρωσίας στις πρόσφατες εξελίξεις.

      δ. Πως βλέπει, ο κ. Κάπρος την αντιμετώπιση το προβλήματος όταν ό ίδιος διαπιστώνει πως δεν μπορούν να βοηθήσουν οι ΗΠΑ, ενώ όπως αναφέρει  ο ίδιος ”η ελεύθερη αγορά υγροποιημένου αερίου  είναι χρήσιμη για τον ανταγωνισμό αλλά δεν προσφέρει προστασία στρατηγικής ασφαλείας”  .

           ε. Η αναφορά του ότι “Το κόστος στρατηγικής ασφάλειας και προστασίας των τιμών είναι τεράστιο και η αποτελεσματικότητα απαιτεί μεγάλη κλίμακα που μόνο η από κοινού πράξη της Ευρώπης μπορεί να διασφαλίσει”  είναι μετέωρη, με δεδομένο το γεγονός πως στην ΕΕ την τελευταία περίοδο με τον χωρισμό των κρατών μελών σε δύο ομάδες, περισσότερο αναπτύσσονται κεντρόφυγες δυνάμεις παρά πνεύμα συνεννόησης».

στ.  Κατά τη γνώμη μου, προκαλεί ερωτηματικά η αντίληψη για ένα αγωγό Ρωσογερμανικό, με  2 δηλαδή  ιδιοκτήτες, να εντοπίζονται οι ευθύνες για τα προβλήματα που δημιουργούνται, μονοσήμαντα, στη μία πλευρά (δηλ. τη Ρωσία), ενώ  για ένα τόσο σοβαρό και σύνθετο ζήτημα δεν θα πρέπει να αγνοηθούν και οι ευθύνες της Γερμανικής πλευράς και γενικότερα της ΕΕ, για το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί και έχει σοβαρές επιπτώσεις σε εκατομμύρια νοικοκυριά.

Κατά τη γνώμη μου, οι απόψεις του κ Κάπρου, αντικειμενικά και άσχετα με τις προθέσεις του, εξυπηρετούν τη συγκάλυψη ευθυνών παρά στην ανάδειξη και αντιμετώπιση των προβλημάτων.

4. Οι απόψεις του πρώην Υπουργού κ. Μανιάτη

Στο πλαίσιο, μιας σφαιρικότερης προσέγγισης, είναι σκόπιμο να αναφερθούν οι απόψεις του πρώην υπουργού ενέργειας κ. Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος και  με βάση και την προσωπική εμπειρία του, διατυπώνει με σαφήνεια την θέση πως η Ρωσία είναι γενικά συνεπής στις  εμπορικές συμφωνίες που συνάπτει.

Πιο συγκεκριμένα, σε πρόσφατο άρθρο του που αναρτήθηκε  στο Energypress τις 22/12/21  21/12/2021, δεν επιρρίπτει  ευθύνες σε τρίτους, αλλά ευθαρσώς κατηγορεί  την Ευρώπη γιατί κλείνει τα μάτια στην ενεργειακή κρίση,  ενώ ήξερε ότι θα έρθει, αναφέροντας πως ο ανεπτυγμένος Βορράς δεν ανησυχεί αφού έχει τα δεδομένα  που του το επιτρέπουν να αντιμετωπίσει την κρίση (πχ πλουσιότερο ενεργειακό μείγμα, περισσότερες διασυνδέσεις, καλύτερη λειτουργία αγορών)

Eπίσης, σε σχετική συνέντευξή του στον Γ. Φυντικάκη στον ιστότοπο Liberal  στις 21/12/2021, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “…..τεράστια οικονομικά συμφέροντα, απρονοησία της ευρωπαϊκής ηγεσίας να θωρακιστεί απέναντι σε μια κρίση που ήξερε ότι θα έρθει, όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα, οι τιμές να κάνουν ράλι, και η Ευρώπη να κρατά ρόλο παρατηρητή”.

Αφήνει  αιχμές  γιατί  “Δεν αισθάνεται κανείς στην Ευρώπη υποχρεωμένος να απολογηθεί για τα 350 δισ ευρώ που θα φύγουν από τις τσέπες των καταναλωτών, αυξάνοντας την ενεργειακή φτώχεια, πολλώ δε μάλλον όταν θα καταλήξουν απευθείας στα ταμεία και τους προϋπολογισμούς των εταιρειών προμήθειας LNG ή σε μεγάλες εταιρείες, όπως πχ η Gazprom”,

Με δεδομένη την εκτίμηση, πως  δυστυχώς είναι απολύτως βέβαιο ότι η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί, επικρίνει τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη θλιβερή στάση της γιατί δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα, παρά να εκδώσει τη λεγόμενη εργαλειοθήκη (toolbox), μερικές δηλαδή σελίδες οδηγιών, όπου απλώς έχει καταγράψει τα μέτρα που έχουν ήδη λάβει οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Δυστυχώς, αναφέρει, “το τελευταίο διάστημα, η Ευρώπη ασχολείται μόνο με την πράσινη μετάβαση, έχοντας ξεχάσει τις δικές της πολιτικές για Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού και για καταπολέμηση της Ενεργειακής Φτώχειας”.

Σχολιάζει αρνητικά το γεγονός πως  κάθε κράτος-μέλος πρέπει να ρυθμίσει τα του οίκου του, κάτι που μπορεί να μην ανησυχεί ιδιαίτερα τις χώρες του ανεπτυγμένου ενεργειακά Βορρά – οι οποίες έχουν πλουσιότερο ενεργειακό μείγμα, περισσότερες διασυνδέσεις, καλύτερη λειτουργία αγορών-ωστόσο προκαλεί πολύ μεγάλα προβλήματα στις χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα.

Παράλληλα, θέτει τις εξής αναγκαιότητες

“Την αναγκαιότητα  της παρακολούθησης και του σχεδιασμού  πρόβλεψης αναγκών 6μήνου, ώστε να υπάρχει ένας κεντρικός συντονισμός για τις ανάγκες της ΕΕ, ως ενιαίας οντότητας»

“τη δημιουργία ενός fund, το οποίο με προίκα κονδύλια της τάξης των 20-30 δισ ευρώ, θα στηρίζει τις χώρες που θέλουν να δώσουν καλύτερες τιμές για να αγοράσουν ένα φορτίο το οποίο διεκδικεί η Κίνα ή άλλες χώρες της ΝΑ Ασία”.  

5. Επίλογος: Ο Nordstream, κυρίαρχη η γεωπολιτική διάσταση

Αν και ο Nordstream έχει ασφαλώς οικονομική και ενεργειακή διάσταση, έχει όμως και τεράστια γεωπολιτική διάσταση. Δεν είναι τυχαία η ιδεολογική αντιπαράθεση, δεν είναι τυχαίο που στην περιοχή συγκεντρώνονται πολλά σύννεφα και πολλές δυνάμεις, δεν είναι αδικαιολόγητος ο φόβος που διατυπώνουν έμπειροι περί τα ενεργειακά και διεθνή θέματα, πως η συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να οδηγήσει σε γενικευμένη σύγκρουση.

Πολλά σύννεφα μαζεύονται στην περιοχή και διερωτάται κάποιος για πόσο θα είναι τα όπλα παρά πόδας». Ο φόβος σύγκρουσης  δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Η στάση της Αμερικής να παίζει το παιγνίδι της Ουκρανίας και  να μην αποδέχεται την ενεργειακή συνεργασία Ρωσίας με Γερμανία,  εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους. Βεβαίως η Γερμανία δεν είναι αμελητέος παίκτης ενώ τον συγκεκριμένο  αγωγό έχουν στηρίξει  προσδοκώντας οφέλη ισχυροί  ενεργειακοί όμιλοι που ασφαλώς δεν θα μεινουν ουδέτεροι. Πολλά θα κριθούν αν επικρατήσει η  ψύχραιμη λογική ‘η αν επιβάλουν τη θέλησή τους ακραίοι κύκλοι.

Η συζήτηση για τον Νordstream δεν είναι μια απλή συζήτηση, αλλά συζήτηση για ένα θέμα με υψηλό ρίσκο. Η Ουκρανία παίζοντας ένα παιγνίδι αντιπαράθεσης με τη Ρωσία διακινδυνεύει περισσότερες επιπτώσεις για την ίδια από όποιες εξελίξεις σύρραξης. Όμως ο κίνδυνος είναι πιθανό να πάρει γενικευμένη διάσταση και δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Είναι υπαρκτός ο φόβος πως οι  δυνάμεις που συγκεντρώνονται δεν  θα μείνουν για αρκετό διάστημα με το όπλο παρά πόδας.

Αν όμως  με την παρέμβαση της Αμερικής και ΝΑΤΟ οι εξελίξεις δεν αποκλείουν γενικευμένη σύρραξη, εκτίμηση μου είναι πως η τελική στάση της Γερμανίας αλλά και των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων που συμμετέχουν στο project (Gazprom, Royal Dutch Shell, E.ON, OMV, and Engie.) θα σταθούν απέναντι στην απόφαση ματαίωσης του Project. Την επόμενη περίοδο θα φανούν ποια τροπή θα πάρουν οι εξελίξεις που δεν μπορεί να συνεχίσουν στην  ίδια ρότα γονατίζοντας οικονομίες και νοικοκυριά.

Όμως δεν θα διστάσουμε να ασκήσουμε κριτική για τη στάση παραγόντων όπως ο κ Κάπρος. Σημαντικοί οικονομικοί και επιστημονικοί παράγοντες  όπως ο κ Κάπρος αντί να πυροδοτούν με τις απόψεις τους αντιπαραθετική αντίληψη, οφείλουν να συμβάλουν στην εκτόνωση της στην προώθηση της λογικής της συνεργασίας και φιλίας χωρών και λαών.

Συμπερασματικά πιστεύω ότι η ορθή αντιμετώπιση θα πρέπει να βασιστεί στη λήψη μέτρων όπως αυτά που προτείνει ο πρώην υπουργός και καθηγητής κ Μανιάτης, καθώς και όποιο άλλο μέτρο κριθεί αναγκαίο για την επίλυση του σοβαρού αυτού ζητήματος και όχι  η εύκολη μονόπλευρη κριτική που συνήθως κινείται στις επικίνδυνες ράγες μιας ψυχροπολεμικής λογικής.

Το κραυγαλέο πολιτικό κενό

Γράφει ο Γιώργος Παληγεώργος

Ζούμε, εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία, μια επιδεινούμενη ανθρωπιστική κρίση. Η κρίση που παρ’ ότι επιβαρύνει δραματικά την πλειονότητα της κοινωνίας με την προσθήκη και της πανδημίας covid ’19, το πολιτικό σύστημα βγαίνει όχι μόνο αλώβητο, αλλά στα μάτια των πολλών φαντάζει μονόδρομος.

Η πρόσφατη δημοσκοπική εκτίναξη στο ΚΙΝΑΛ(ΠΑΣΟΚ) σε βάρος του άχρωμου και άοσμου πια ΣΥΡΙΖΑ  είναι το μόνο πολιτικό γεγονός για δημοσιογραφική κατατριβή και για θέμα στις πολιτικές συζητήσεις των καφενέδων της χώρας. Όμως μια νέα πολιτική ελπιδοφόρα για την κοινωνία και τη χώρα δε διαφαίνεται. Ουσιαστικά επιβεβαιώνονται και ενισχύονται οι ίδιες  πολιτικές της πεπατημένης που έριξαν το καράβι στα βράχια.

Η ύπαρξη του τεράστιου και κραυγαλέου πολιτικού κενού είναι σε όλους ολοφάνερη:    

Α. Στο κεντρικό πολιτικό σύστημα (Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΜΕΡΑ25), που με απόλυτη ικανοποίηση βλέπει ότι δεν κινδυνεύει από κάποια πολιτική έκφραση που να συνδέεται με κινητοποιημένα τμήματα της κοινωνίας.

Β. Στο ΚΚΕ που βλέπει, προς το παρόν, ότι μάλλον ελέγχει ότι ανασαίνει κινηματικά και δεν ανησυχεί για απώλειες στα όποια κεκτημένα του.

Γ. Στους ανήσυχους πολίτες  που συνεχώς αποστρατεύονται και περιθωριοποιούνται, ότι  δε βλέπουν μια σύγχρονη πολιτική δύναμη, να εκφράσει τους αδύναμους και τους απροστάτευτους πολίτες, τους μη προνομιούχους που αναζητούν αξιοπρέπεια στη ζωή και ασφάλεια στα στοιχειώδη και τη νεολαία που δε βλέπει προοπτική.

Χρειάζονται κάποιες προϋποθέσεις, που χωρίς αυτές δε μπορεί να εκφωνηθεί με αξιώσεις μια νέα υγιής κοινωνικά και ειλικρινής πολιτικά πρόταση.

Η όποια νέα πολιτική έκφραση, αφού αντικειμενικά θα δρα και θα κινείται έξω απ’ το κυρίαρχο πολιτικό μπλοκ και τα μεγάλα ΜΜΕ, έξω από μηχανισμούς  και κοπτάτσιες και μακριά από πολιτικό (κομματικό) ιδρυματισμό, θα πρέπει να βασίζεται σε ένα γνήσιο κίνημα με κύριο εκφραστή τη νεολαία, αλλά και με φρέσκο και σοβαρό, απλό και καταληπτό λόγο που θα επαναδιατυπώνει πολιτικά και ιδεολογικά το διαχρονικό ανθρωπιστικό αίτημα (την ουμανιστική εκδοχή της πολιτικής) για δίκαιη κοινωνία. Χωρίς ύπαρξη κινητοποιημένων τμημάτων της κοινωνίας, νέα ελπιδοφόρα πολιτική έκφραση δε θα υπάρξει.

Τα αίτια υπάρχουν και οι αφορμές καθημερινά εμφανίζονται.

Αυτό το κίνημα οφείλει εκτός από πολιτικό να είναι και πνευματικό, για να είναι σε διαρκή όσμωση με το λαϊκό στοιχείο.

Οι αριστερές δυνάμεις και οι δραστήριοι ανένταχτοι πολίτες, οι πνευματικοί άνθρωποι ας στέρξουν.

Τα χρόνια αλλάζουν και περνούν, η ζωή δεν περιμένει!

Κυβερνήσεις και Ευρωπαϊκή Ένωση εγκληματούν κατά των προσφύγων

Κυβερνήσεις και Ευρωπαϊκή Ένωση εγκληματούν κατά των προσφύγων.

Τρία ναυάγια με πολλούς νεκρούς  σε  τρεις  ημέρες.

 

Δεν έχει  τέλος το μαρτύριο των προσφύγων – μεταναστών με ευθύνη φυσικά  των κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής  Ένωσης, που εγκλωβίζουν  ανθρώπους και αφήνουν τους  δουλεμπόρους να πλουτίζουν οδηγώντας στο θάνατο εκατοντάδες ανθρώπους  κάθε χρόνο.

Μόνο μέσα σε τρεις ημέρες  συνέβησαν τρία ναυάγια στο Αιγαίο με δεκάδες  νεκρούς. Ένα  κοντά στη Φολέγανδρο, ένα κοντά στα Αντικύθηρα με 14 τουλάχιστον νεκρούς {υπάρχουν και αγνοούμενοι} και ένα κοντά στην Πάρο, όπου ιστιοφόρο που μετέφερε  τουλάχιστον 80 ανθρώπους αναποδογύρισε με αποτέλεσμα μέχρι τώρα να έχουν εντοπιστεί 16 νεκροί και πολλοί άλλοι  να αγνοούνται.

Η κυβέρνηση με δηλώσεις υπουργών της ρίχνει όλες τις ευθύνες στους διακινητές, αποκρύπτοντας ότι αυτοί στηρίζουν την δράση τους στην απαράδεκτη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κυβερνήσεων, στην συστηματική ακύρωση της Συνθήκης της Γενεύης για τους πρόσφυγες, στην αντιδραστική κοινή δήλωση Ευρωπαϊκής  Ένωσης Τουρκίας, στο αφήγημα  της ασφαλούς τρίτης χώρας, όπως επίσης  και στην πολιτική των απελάσεων και των επαναπροωθήσεων.

Οι δηλώσεις συμπάθειας από κυβερνητικά στελέχη, που έγιναν και συνήθως γίνονται, συνοδεύοντας τις ανακοινώσεις για ναυάγια και νεκρούς είναι καθαρή υποκρισία.

Απαιτείται η λήψη ουσιαστικών μέτρων

– Η προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων.-

 -Η κατάργηση της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης  Τουρκίας και η εφαρμογή και λειτουργία  των Επιτροπών Ασύλου μέσα στην Τουρκία, με  ευθύνη Ευρωπαϊκής  Ένωσης και Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ώστε να έχουν την δυνατότητα να ταξιδεύουν με ασφάλεια στις χώρες του πραγματικού προορισμού τους.

Η λήψη των παραπάνω μέτρων επιβάλλεται.  Διαφορετικά χιλιάδες άνθρωποι, θύματα της φτώχειας  και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων θα εξακολουθήσουν να γίνονται αντικείμενα  εκμετάλλευσης δουλεμπόρων και πολλές φορές να οδηγούνται σε τραγικό θάνατο.

Αθήνα 26  Δεκεμβρίου 2021                     Γραφείο Τύπου Λαϊκής Ενότητας.

Πανδημία και ακρίβεια: οι λαϊκοί εφιάλτες των Χριστουγέννων – Στους συλλογικούς αγώνες η ελπίδα

Πανδημία και ακρίβεια: οι λαϊκοί εφιάλτες των Χριστουγέννων

Στους συλλογικούς αγώνες η ελπίδα

Δημήτρης Στρατούλης

Στέλεχος της ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

π. Βουλευτής και Υπουργός

Έφτασαν τα Χριστούγεννα και οι γιορτές , αλλά μόνο γιορταστικό δεν είναι το κλίμα για τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Το τρέχον 4^ο κύμα της πανδημίας του κορωνοϊού και το 5^ο που έρχεται λόγω της νέας μετάλλαξης Ο, καθώς και η συνειδητή άρνηση της κυβέρνησης να ενισχύσει ουσιαστικά το δημόσιο σύστημα υγείας, ενισχύουν τον εύλογο λαϊκό φόβο για την υγεία και την ίδια τη ζωή.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πιάστηκε να ψεύδεται ασύστολα και συνειδητά, αφού από τη μελέτη Τσιόδρα – Λύτρα, που οι συντάκτες της ισχυρίζονται ότι είχαν θέσει έγκαιρα, από τον περασμένο Μάη, υπόψη της, αποδεικνύεται ότι, επειδή αυτή δεν έκανε τίποτε για την ενίσχυση  των Μονάδων Εντατική Θεραπείας, των περιφερειακών δομών υγείας και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, πέθαναν, ουσιαστικά αβοήθητοι, χιλιάδες συμπολίτες μας.

Κι όλα αυτά, από μία κυβέρνηση, που όχι μόνο δεν στήριξε το δημόσιο σύστημα υγείας, αλλά ακόμα και σήμερα χαρακτηρίζει ως «πολυτέλεια» την παροχή ουσιαστικής υγειονομικής προστασίας στο λαό και η οποία τολμά – παρά τις πρόσφατες φρικτές αποκαλύψεις για τις μεγάλες ελλείψεις στο δημόσιο σύστημα υγείας – να σχεδιάζει νέα «λουκέτα» και συγχωνεύσεις Νοσοκομείων και δομών δημόσιας υγείας.

Αντίθετα, η ίδια κυβέρνηση, ενώ έχει μετατρέψει τα δημόσια Νοσοκομεία σε «μίας νόσου», της μόλυνσης με covid 19, παρέχει «ασυλία» στους επιχειρηματίες της υγείας να συνεχίσουν και εν μέσω πανδημίας να αποκομίζουν τεράστια κέρδη, αντί οι κλινικές τους να επιτάσσονται, με βάση ακόμα και τις συνταγματικές προβλέψεις για τέτοιες περιπτώσεις πανδημιών, για να σωθεί ο λαός. Και δυστυχώς δεν αρκείται σε αυτά, αλλά και αξιοποιεί το λαϊκό φόβο από την πανδημία για να σαρώσει, χωρίς ουσιαστικές κοινωνικές αντιστάσεις, οτιδήποτε είχε μείνει άθικτο από τη μνημονιακή λαίλαπα από τα εργασιακά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα.

Όλα αυτά η κυβέρνηση Μητσοτάκη τα κάνει λόγω των νεοφιλελεύθερων ιδεολογικών εμμονών και πολιτικών επιλογών της να αφήσει άθικτο και να ενισχύσει το καπιταλιστικό κέρδος, στο βωμό του οποίου θυσιάζει ακόμα και την ανάγκη για προστασία της υγείας και της ζωής του λαού.

Για τον ίδιο λόγο η κυβέρνηση έλεγε ψέματα ότι η ακρίβεια είναι προσωρινή, εξαγγέλλοντας μέτρα για την αντιμετώπιση της, που αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» των αναγκών των φτωχών λαϊκών στρωμάτων να μην πεθάνουν από το κρύο, τώρα το χειμώνα, λόγω υπέρογκων αυξήσεων στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και όλων των καυσίμων ή να μην πεινάσουν λόγω της εκτίναξης των τιμών στα είδη διατροφής.

Μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον εαυτό του από τις συνέπειες της πανδημίας και της ακρίβειας, διεκδικώντας ουσιαστικά μέτρα ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας και αντιμετώπισης της ακρίβειας. Δηλαδή μείωση του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, στο φυσικό αέριο, το ηλεκτρικό ρεύμα και τα άλλα καύσιμα για να συγκρατηθούν και να μειωθούν οι τιμές τους, μηδενισμό του ΦΠΑ στα είδη λαϊκής διατροφής και, κυρίως, για αυξήσεις μισθών και συντάξεων με τη χρησιμοποίηση ενός παλιού, δοκιμασμένου και αποτελεσματικού για τέτοιες περιπτώσεις εργαλείου, της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ).

Από την άλλη πλευρά, πολιτική διέξοδο  στους αγώνες του λαού αυτή τη ζοφερή περίοδο μπορεί και πρέπει να δώσει μία ενωμένη ανυπότακτη και σύγχρονη Ριζοσπαστική Αριστερά, που να κάνει μαχητική και αποτελεσματική αντιπολίτευση, να διαθέτει και να προβάλλει ένα σχέδιο ανατροπής των εφαρμοζόμενων αντικοινωνικών πολιτικών και να προωθεί μία εναλλακτική φιλολαϊκή πολιτική.

Καλά Χριστούγεννα, καλές γιορτές, με καλούς, ελπιδοφόρους και νικηφόρους συλλογικούς αγώνες τη νέα χρονιά.

Το Ενεργειακό ισοζύγιο δεν βρίσκεται σε αρμονία με τις ανάγκες του τόπου

Το Ενεργειακό ισοζύγιο δεν βρίσκεται σε αρμονία με τις ανάγκες του τόπου

Συμπεράσματα από τις μεταβολές της τελευταίας 30ετίας

 

Νίκου Γεωργακάκη

 24 Δεκεμβρίου 2021

Στο κείμενο αυτό εξετάζονται ορισμένες σημαντικές και όχι όλες, οι μεταβολές της 30ετίας 1990-2020 στον ενεργειακό τομέα της χώρας μας. Αξιοποιούνται σε αυτή την ανάλυση, κυρίως δεδομένα του ΕΣΕΚ (Εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) όπως επίσης και του Οργανισμού Έρευνας και Ανάλυσης «διαΝΕΟσις».
Το θέμα του Ενεργειακού Ισοζυγίου δεν αφορά κάποιο ουδέτερο στατιστικό μέγεθος αλλά αποτυπώνει πολιτικές που η μελέτη τους μπορεί να συμβάλλει στην βέλτιστη αξιοποίηση σε όφελος κοινωνίας και οικονομίας και είναι προϋπόθεση για διορθωτικές κινήσεις, Ποια είναι όμως η εικόνα που προκύπτει από τις εκθέσεις του ΕΣΕΚ και του φορέα ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ σχετικά με τις εξελίξεις στον Ενεργειακό Τομέα.

1. Εξέλιξη συνολικής τροφοδοσίας (supply) ενέργειας στην Ελλάδα κατά τη χρονική περίοδο 1990-2020 (σε TJ)

 

1. Μεταξύ 1990 ως 2020,όπως αποτυπώνεται με τον δείκτη, {Total energy supply (TES) by source}, τα μεν πρώτα 15 χρόνια, υπήρξε αύξηση του ενεργειακού ισοζυγίου, από 8120 TJ το 1990 σε 1.255.430 TJ  το  2005, αλλά στη συνέχεια μείωση από 1.255.430 σε (786.000 TJ) το 2020, δηλαδή κλείσιμο της περιόδου σε αρκετά χαμηλότερο επίπεδο από ότι το 1990.
2. Παρόμοια ανοδική και καθοδική πορεία ακολούθησε το πετρέλαιο που από 505.369 TJ το 1990, έφτασε στο 381.441 TJ  το 2020
3. Επίσης, η υδροηλεκτρική ενέργεια παρουσίασε σχεδόν παρόμοια εξέλιξη με ανοδική και καθοδική πορεία, μόνο που το 2020 η συμβολή των υδροηλεκτρικών ήταν μεγαλύτερη από το 1990
4. Τα βιοκαύσιμα παρουσίασαν συνεχή ανοδική πορεία με εξαίρεση το τελευταίο έτος (2020) όπου έχουμε μέγεθος 53.499 TJ σε σχέση με  035 TJ του 2015.
5. Το ίδιο παρατηρείται και για το λιγνίτη με ανοδική πορεία μεταξύ 1990 ως 2000 από  719 TJ το 1990  σε 379.394 TJ  το 2000 και στη συνέχεια μείωση από 379.394 TJ  το 2000 σε 70.968 TJ το 2020
6. Αντίθετα οι Ανανεώσιμες Πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και το Φυσικό Αέριο (ΦΑ) παρουσιάζουν μια διαρκή ανοδική πορεία. Έτσι, οι ΑΠΕ από 2.478 TJ το 1990 αυξάνονται σε 61.772 TJ το 2020 και το Φ.Α. από 5.783 TJ το 1990 σε 206.346 TJ το 2020.
7. Συνολικά, υπάρχει έχουμε μία ανοδική πορεία μεταξύ 1990 και 2005 και καθοδική στη συνέχεια που ασφαλώς σχετίζεται με την κρίση μετά το 2008-2009.
8. Μεταξύ Φ.Α και ΑΠΕ, που έχουν συνεχή ανοδική πορεία την 30ετία, ισχυρότερη δυναμική εμφανίζει το Φ.Α που στην 30ετία η συμμετοχή του αυξήθηκε 35,6 φορές, αλλά και οι ΑΠΕ είχαν ισχυρή δυναμική με τη συμμετοχή τους να αυξάνει περίπου 25 φορές.
9. Αυτή βεβαίως η εξέλιξη για ΑΠΕ και Φυσικό αέριο, δεν ήρθε τυχαία. Υπήρξε ποικιλόμορφη διαχρονική στήριξη  των  ΑΠΕ και των  ιδιωτών  που δραστηριοποιήθηκαν σε αυτές, με θέσπιση ευνοϊκών ταριφών όσο και του ΦΑ και των «εθνικών»  επενδυτών σε φυσικό αέριο (πχ Μυτιληναίου)

Τα σχετικά δεδομένα εξέλιξης της συνολικής προσφοράς (supply) ενέργειας στην Ελλάδα, κατά τη χρονική περίοδο 1990-2020, εμφανίζονται  στον επόμενο πίνακα 1 και στο σχετικό σχήμα.

Πίνακας 1: Συνολική Προσφορά (supply) Ενέργειας (Total Energy Supply, TES) ανά Πηγή:

Ελλάδα 1990-2020 (TJ)

Έτος	Πετρέλαιο	Βιοκαύσιμα & Απορρίμματα	Υδροηλεκτρικά	ΑΠΕ	ΦΑ	Άνθρακας (Λιγνίτης)	Σύνολο
1990	505.369	37.403	6.368	2.478	5.783	337.719	895.120
1995	538.034	39.146	12.704	3.679	1.837	351.235	946.635
2000	622971	42.261	13.295	8.237	71.386	378.394	1.137.544
2005	709.702	42.485	18.061	11.855	98.538	374.789	1.255.430
2010	580.031	45.033	14.440	21.117	135.422	329.209	1.125.252
2015	469.343	58.539	21.953	41.942	112.077	234.728	938.078
2020	381.441	53.499	12.054	61.772	206.346	70.968	786.080

Πηγή: https://www.iea.org/countries/greece

          

2. Ενεργειακή Εξάρτηση της χώρας.

Ένας σημαντικός επίσης δείκτης για την ενέργεια στη χώρα μας, ασφαλώς  και για κάθε χώρα, είναι η ενεργειακή της εξάρτηση. Θα είναι πολύ σημαντικό να επιτευχθούν οι σχετικοί στόχοι που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), και αποτυπώνονται στον επόμενο πίνακα 2, όμως αυτό θεωρείται εξαιρετικά  δύσκολο, εκτός και εάν ανακαλυφθούν δικά μας κοιτάσματα υδρογονανθράκων.

Πίνακας 2: Ενεργειακή Εξάρτηση της Ελλάδας 2020-2040 (%)

2020	2025	2030	2040
78 %	75 %	71 %	64 %

Η πορεία, όπως προβλέπεται στο Εθνικό Σχέδιο ΕΣΕΚ είναι φθίνουσα, όμως μπορεί να θεωρηθεί πολύ φιλόδοξη για να είναι αληθινή και εφικτή. Η Ελλάδα με τόσο μεγάλη εξάρτηση από  άλλες χώρες και με δεδομένο ότι μπορεί να έχει κάποια δυνατότητα προσεγγιστικής εκτίμησης, ουσιαστικά μόνο σε σχέση με την ηλεκτρική ενέργεια, κρίνεται δύσκολο ότι μπορεί να προσεγγίσει ορθά την συνολική εξάρτηση.

3. Εγκατεστημένη ισχύς παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας 2011-2019.

Για το ρόλο που παίζει η μπορεί να παίξει κάθε πηγή ηλεκτρικής Ενέργειας, σημαντική παράμετρος είναι η εγκατεστημένη ισχύς που παρουσιάζεται στον επόμενο πίνακα 3α. Επίσης, στον πίνακα 3β παρουσιάζεται η συνολική μεταβολή της εγκατεστημένης δυναμικότητας ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη χρονική περίοδο 2019/2011. Μια παρατήρηση που μπορεί να γίνει, είναι, πως επειδή η αύξηση της Ισχύος έχει προέλθει σε σημαντικό βαθμό από επενδύσεις σε ΑΠΕ, αυτή δεν είναι μια αύξηση που δίνει εγγυήσεις. Η ονομαστική αύξηση εγκατεστημένης ισχύος στις ΑΠΕ, δεν αντιστοιχεί και σε πραγματική αύξηση, λόγω της μικρότερης απόδοσης αιολικών και Φωτοβολταϊκών (PV) πάρκων σε σχέση με μονάδες βάσης πχ από λιγνίτες και φυσικό αέριο.

4. Kατανομή τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ελλάδα.

Στο επόμενο σχήμα παρουσιάζεται η ποσοστιαία τελική κατανομή της παραγόμενης ενέργειας στη χώρα μας κατά το 2018. Σύμφωνα με τα στοιχεία του σχήματος ποσοστό 36,7% καταναλώνεται στις μεταφορές, 24,4% στα νοικοκυριά, 22,8% στη βιομηχανία, 13% σε εμπόριο και τις υπηρεσίες ,1,7% στον αγροτικό τομέα  και 1,4% σε υπόλοιπους τομείς.

Όπως προκύπτει από το σχήμα το μεγαλύτερο μερίδιο στην τελική κατανάλωση έχουν οι μεταφορές και αυτό δεν είναι άσχετο με τη καθυστέρηση στην ανάπτυξη των  μαζικών μεταφορών (τρένα κλπ) σε αντίθεση με την μεγάλη αύξηση χρήσης των ΙΧ

Η  κατανάλωση στις μεταφορές είναι πολύ υψηλή, σε ένα βαθμό είναι δικαιολογημένη ενώ σε δεύτερο επίπεδο όχι. Είναι δικαιολογημένη η σημαντική κατανάλωση λόγω των χαρακτηριστικών της χώρας, κυρίως του χαρακτηριστικού με τα πολυάριθμα νησιά που εξυπηρετούνται με πλοία και αεροπλάνα, ενώ δεν είναι δικαιολογημένη αν ληφθεί υπόψη η πολύ μικρή χρήση των μαζικών μέσων μεταφοράς (πχ τρένα) σε σχέση με την ευρύτατη χρήση του ΙΧ.

Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται η κατανάλωση ενέργειας σε μεταφορές και στις άλλες χώρες της ΕΕ.

Η  σύγκριση με τις άλλες χώρες της ΕΕ, όσον αφορά την κατανάλωση στις μεταφορές ως προς το σύνολο της κατανάλωσης, είναι πολύ λογική και χρήσιμη, γιατί αυτός ο τομέας  είναι ο πιο ενεργοβόρος στη χώρα μας.

Συγκεκριμένα στον δείκτη αυτό η Ελλάδα βρίσκεται στην 6^η χειρότερη θέση.

Για αυτή την αρνητική επίδοση θα μπορούσε να υπάρχει μια δικαιολογία, δεδομένου ότι η Ελλάδα, ως νησιωτική χώρα έχει ανάγκη σε μεταφορές με πλοία και αεροπλάνα, που ασφαλώς επιβαρύνουν τον συγκεκριμένο δείκτη εξ αιτίας αυτής της ιδιαιτερότητας που έχει η χώρα.

 

Εκεί όμως που δεν δικαιολογείται  η χώρα μας, και πρέπει να επισημανθεί ιδιαίτερα, είναι η  μεγάλη καθυστέρηση στην  προώθηση των μαζικών μέσων μεταφοράς (πχ τρένα) σε σχέση με την ευρύτατη χρήση του ΙΧ.

Kατανάλωση Ενέργειας σε Μεταφορές στην Ε.Ε.
		Συνολική ανά χώρα (Ktoe)	Κατανάλωση τομέα Μεταφορές (ktoe)	% Μεταφορές προς σύνολο
	EU (28 countries)	1107818	367272	33,2
1	Luxembourg	4039	2422	60,0
2	Malta	584	321	55,0
3	ireland	11610	4948	42,6
4	Spain	82498	34966	42,4
5	Portugal	16115	6775	42,0
6	Greece	16703	6788	40,6
7	Slovakia	4876	1904	39,0
8	Lithuania	5108	1960	38,4
9	Bulgaria	9663	3492	36,1
10	Denmark	14449	5110	35,4
11	Italy	115931	39110	33,7
12	France	147159	49616	33,7
13	Austria	28128	9187	32,7
14	Croatia	6639	2163	32,6
15	Germany	218447	68173	31,2
16	Cyprus	3820	1158	30,3
17	Latvia	3820	1158	30,3
18	Belgium	36333	10514	28,9
19	Poland	66552	19240	28,9
20	Netherlands	49517	14295	28,9
21	Estonia	2818	811	28,8
22	Sweden	32591	9051	27,8
23	Czech Republic	24881	6734	27,1
24	Romania	22280	6029	27,1
25	Hungary	17865	4536	25,4
26	Slovenia	10418	2480	23,8
27	Finland	25249	4956	19,6
Eurostat δεδομένα 2016

5. Προοπτικές για τις διάφορες συνιστώσες του ηλεκτροενεργειακού ισοζυγίου της χώρας μας (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και την κλιματική αλλαγή, ΕΣΕΚ)

 

Στον επόμενο πίνακα 4 παρουσιάζεται το μερίδιο καυσίμων και εισαγωγών στη συνολική διάθεση ηλεκτρικής Ενέργειας, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).

 Στο βαθμό που θα υλοποιηθεί το Εθνικό αυτό σχέδιο, τα χαρακτηριστικά του για τη δεκαετία 2020 -2030 όσον αφορά το μερίδιο των εγχώριων πηγών και των εισαγωγών δίνεται από τον παραπάνω πίνακα 4. (Σημείωση: Για την Ελλάδα και όχι μόνο δυσκολεύεται κανείς να αποδεχτεί σχεδιασμούς  30ετίας 2020- 2050 και για αυτό δεν σχολιάζεται) . Οι βασικές λοιπόν   αλλαγές για την κάλυψη των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια, είναι, η πρόβλεψη για σημαντική διείσδυση των ΑΠΕ από 30,2 σε 61,6%, η ποσοστιαία μείωση της συμμετοχής του ΦΑ από 39,2 σε 29,6%, η εξαφάνιση του λιγνίτη, η μικρή αλλά υπαρκτή συμμετοχή του πετρελαίου και τέλος η διατήρηση σε κάποια υπολογίσιμα επίπεδα των εισαγωγών, που εκτιμάται ότι δεν δικαιολογούνται αν λάβουμε υπόψη την εγκατεστημένη ισχύ στη χώρα.

6. ΑΠΕ και Φυσικό Αέριο (ΦΑ)

Με βέβαιη εκτίμηση, πως, για τα επόμενα χρόνια ισχυρή δυναμική στη χώρα μας θα έχουν οι ΑΠΕ και το Φ.Α. είναι χρήσιμο να εξετάσουμε την προοπτική τους.

Όπως φαίνεται και από τον παραπάνω πίνακα 4, σημαντικός θα είναι και ο ρόλος του Φ.Α που όμως θα βαίνει μειούμενος.

Αναλυτικότερα:

4.1 Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)

 Μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη Τελική Κατανάλωση Ενέργειας (ΕΣΕΚ)

 Η συνεισφορά των ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας στην ελληνική επικράτεια, παρουσιάζει μια σημαντική αύξηση κατά την περίοδο 2006-2017, καθώς η συνολική συνεισφορά των ΑΠΕ το έτος 2017, ως μερίδιο στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, ανέρχεται στο 17%, υπερδιπλασιάζοντας το σχετικό μερίδιο που αντιστοιχούσε στις ΑΠΕ το έτος 2006. Με την εξαίρεση του τομέα των μεταφορών, που το μερίδιο των ΑΠΕ παρουσίασε οριακές διακυμάνσεις και αύξηση τα τελευταία δύο έτη 2016, 2017, η συνεισφορά των ΑΠΕ τόσο στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας όσο και στην τελική κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση κατά την περίοδο 2006-2017 παρουσίασε αξιοσημείωτη αύξηση με μέσο ρυθμό ετήσιας10%

Με βάση το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας προβλεπόταν  να ανέλθει στο 35% το 2030  και το μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας να ξεπεράσει το 65%. Τα σχετικά στοιχεία παρουσιάζονται στον επόμενο πίνακα 5.

Πιν. 5 Μερίδιο ΑΠΕ στην Ακαθάριστη τελική κατανάλωση Ενέργειας και Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας

 

Έτος	2006	2017	2020	2025	2030
Μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας	9 %	24,5 %	19,7 %	27,1 %	35 %
Μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη  κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας Πηγή:			32,6 %	50,9 %	65,7 %

Τελικό σχέδιο ΕΣΕΚ

Αξίζει να επισημανθεί, ότι οι αυξομειώσεις που παρατηρούνται κατά χρονικά διαστήματα στο μερίδιο συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση, οφείλονται αποκλειστικά στη χρήση στερεής βιομάζας η οποία και παρουσιάζει διακυμάνσεις ως προς τη χρήση της τα τελευταία έτη, έπειτα από τη σημαντική της αύξησης που παρατηρήθηκε στις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας και κορυφώθηκε το έτος 2012 (ΕΣΕΚ??)

Τόσο οι στόχοι που τίθενται, όσο όμως και οι προσδοκίες που δημιουργούν οι προβλεπόμενες  επενδύσεις  στην δραστηριότητα αυτή,  δείχνουν πως το μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή θα βαίνει αυξανόμενο.

  4.1 Φυσικό Αέριο

 Σημαντικός θα είναι για αρκετά ακόμη χρόνια και ο ρόλος του Φ.Α. που όμως θα υπολείπεται  σε σχέση με την  δυναμική των ΑΠΕ.

Στους επόμενους πίνακες παρουσιάζεται η τελική κατανάλωση ενέργειας στον τομέα της Βιομηχανίας, τον τομέα μεταφορών, τον τριτογενή τομέα και τον οικιακό τομέα.

Αν και δεν υπάρχει σημαντική συνολική μεταβολή στον οικιακό Τομέα παρά μια μικρή μείωση, έχουμε μια δραστική μείωση της συμβολής του πετρελαίου από 1260 σε 433 ktoe,  μία σχετική  αύξηση του ΦΑ από 43 2σε 673 ktoe, ενώ παραμένει σημαντική η συμβολή της ηλεκτρική ενέργειας που αναμένεται να αυξηθεί από 36,5% σε 39,1%.

 

 

 

Με βάση τους  παραπάνω πίνακες διαμορφώνεται  και παρουσιάζεται ένας συνθετικός πίνακας που αποτυπώνει την κατανάλωση των διαφόρων μορφών Ενέργειας ανά Τομέα, δηλαδή στις Μεταφορές, στην Οικιακή κατανάλωση, στη Βιομηχανία και στον  τριτογενή τομέα

 

Κατανάλωση των διαφόρων μορφών ενέργειας ανά Τομέα.  (Ktoe)
	Οικιακός Τομέας		Βιομηχανία		Τριτογενής  Τομέας		Μεταφορές
	2020	2030	2020	2030	2020	2030	2020	2030
Φυσικό Αέριο	432	673	620	770	163	214	28	102
Πετρέλαιο	1260	433	964	588	159	112	6723	6439
ΑΠΕ (Ηλιακή Ενέργεια)	281	377			15	341
Στερεά Καύσιμα			159	153
Βιοενέργεια	830	860	174	227	9	11	228	371
Ηλεκτρική Ενέργεια	1719	1748	1093	1140	1541	1539	18	154
Αντλίες Θερμότητας	126	336					290	541
Τηλεθέρμανση
ΣΥΝΟΛΟ	4691	4466	3010	2878	2177	2451	6977	7066

 

Με βάση τον παραπάνω πίνακα προβλέπεται  μείωση κατανάλωσης μεταξύ 2020 και 2030 σε Οικιακό Τομέα και Βιομηχανία, αύξηση σε Τριτογενή και Μεταφορές με την επισήμανση πως στις μεταφορές η αύξηση θα είναι οριακή

 

Στα επόμενα δύο σχήματα και τον πίνακα παρουσιάζονται η συμβολή των καυσίμων στο εμπορικό έλλειμμα.

Σημειώνεται ότι η κατάρτιση του ισοζυγίου αγαθών βασίζεται στα στοιχεία εξωτερικού εμπορίου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) στη θέση των στοιχείων διακανονισμού τραπεζικών συναλλαγών (settlements data), που χρησιμοποιούνταν μέχρι πρότινος.

5. Κύρια Σημεία Συζήτησης

• Γενικά

Συνοψίζοντας την κατανάλωση στους διάφορους τομείς βλέπουμε πως στον οικιακό τομέα πρώτη θέση έχουν η ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο ενώ και οι ΑΠΕ έχουν σημαντικό μερίδιο ~ 16%.

Στη βιομηχανία το μεγαλύτερο μερίδιο έχει η ηλεκτρική ενέργεια ~40% και ακολουθεί το ΦΑ και το πετρέλαιο με σημαντικό μερίδιο.

Στον τομέα των Μεταφορών κυριαρχεί το πετρέλαιο με ποσοστό περίπου 92%.

Τέλος στον Τριτογενή τομέα κυριαρχεί η ηλεκτρική ενέργεια  σε ποσοστό 63% και  οι ΑΠΕ με 22%.

¨Όπως προκύπτει και από τον επόμενο πίνακα, η  κατανάλωση ενέργειας στον κλάδο των μεταφορών είναι και θα είναι η μεγαλύτερη και εκτιμάται για το 2030 στο 42 % περίπου.

Πίν. Κατανάλωση Ενέργειας (ktoe)

	2020	2030
Μεταφορές	7.066	41,93 %
Οικιακός Τομέας	4.465	26,49 %
Τριτογενής Τομέας	2.451	14,54 %
Βιομηχανία	2.871	17,04 %
ΣΥΝΟΛΟ	16.853	100,0%

Σχόλια: Στο βαθμό που θα υλοποιηθεί το Εθνικό αυτό σχέδιο, τα κύρια χαρακτηριστικά του για τη δεκαετία 2020 -2030 (που αποτελούν βασικές  αλλαγές για την κάλυψη των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια), είναι:

• η σημαντική διείσδυση των ΑΠΕ από 30,2 σε 61,6%,
• η ποσοστιαία μείωση της συμμετοχής του ΦΑ από 39,2 σε 27,9%,
• η εξαφάνιση του λιγνίτη,
• η μικρή αλλά υπαρκτή συμμετοχή του πετρελαίου και τέλος
• η διατήρηση, σε κάποια υπολογίσιμα επίπεδα. των εισαγωγών, που δεν δικαιολογούνται αν λάβουμε υπόψη την εγκατεστημένη ισχύ στη χώρα (Σημείωση: Για την Ελλάδα δυσκολεύεται κανείς να αποδεχθεί σχεδιασμό 30ετίας 2020- 2050), αν και μια τέτοια πρόγνωση, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι παρακινδυνευμένη και για οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται η κατά κεφαλή κατανάλωση συνολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα αυτού μεταξύ 1965 και 2000 αλλά και ως 2010 υπάρχει συνεχής αύξηση της συνολικής κατά κεφαλή κατανάλωσης ενέργειας στην Ελλάδα. Ο δείκτης αυτός, χωρίς να αγνοείται ο παράγοντας της  υπαρκτής σπατάλης ενέργειας, είναι ένας δείκτης που για την Ελλάδα σημαίνει βελτίωση της ευημερίας του πληθυσμού. Αντίθετα, μετά το 2010, την περίοδο δηλαδή της κρίσης, ο δείκτης αυτός υποχωρεί.

Η σταθερή όμως αυξητική πορεία από 1965 ως 2010, ανεξάρτητα από πολιτικές μεταβολές,  αποδεικνύει πως στην εξέλιξη αυτή δεν ήταν καθοριστικός ο παράγοντας των κυβερνητικών μεταβολών και πολιτικών,  όσο η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και ειδικότερα η λειτουργία της ΔΕΗ, της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού.

Πίνακας. Κατά κεφαλή κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα (KWh)

	KWh/άτομο
1965	9.345
1970	13.376	100
1980	20.827	155,7
1990	28.497	213,0
2000	33.994	254,1
2010	34.743	259,7
2018	30.656	229,2
2019	30.384	227,2

            Πηγή: Πηγή Greece: Energy Country Profile – Our World in Data

• Η Εξέλιξη των τιμών.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι η ανοδική πορεία τιμών γονατίζει τα νοικοκυριά.

Με το θέμα της εξέλιξης των τιμών στην ηλεκτρική ενέργειας έχω ασχοληθεί αναλυτικά και επανειλημμένα και το συμπέρασμα είναι πως δεν αντιμετωπίζεται. Οι τιμές ανεβαίνουν και σαν συνέπεια μεγεθύνεται το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας

Αν και οι ιδρυτές και θιασώτες του Νεοφιλελευθερισμού (ΝΦ) ισχυρίζονταν πως με την πολιτική αυτή και την προώθηση του ανταγωνισμού που θα προκαλέσει θα προκύψει μείωση των τιμών, αυτή η πρόβλεψη δεν επιβεβαιώθηκε και οι τιμές συνέχισαν και συνεχίζουν να ανεβαίνουν.

Οι ιδιώτες που εισέρχονται και παίρνουν μέρος στον τομέα αυτό, επιδιώκουν  να πάρουν όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος της ενεργειακής πίτας, δεν κατεβάζουν τις τιμές αλλά κατά κανόνα τις ανεβάζουν. Χρειάζεται ενεργειακός σχεδιασμός και αυτό είναι ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων.

• Παράγοντες που συντελούν στην άνοδο των τιμών

 Σημαντικούς παράγοντες στη διαμόρφωση των τιμών ενέργειας αποτελούν:

 

• Πρώτον, οι ιδιώτες που έχοντας εισέλθει στην ενεργειακή αγορά, επιθυμούν όχι μόνο σημαντικό κομμάτι της ενεργειακής πίτας, αλλά και τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη.

Οι ιδιώτες, κατά κανόνα, δεν δρουν με βάση το μακροπρόθεσμο συμφέρον  αλλά το βραχυπρόθεσμο και έτσι πιέζουν για αύξηση τιμών.

• Ο ολιγοπωλιακός έλεγχος κρίσιμων δραστηριοτήτων όπως η διύλιση (2 όμιλοι), αλλά σε αρκετό βαθμό και ο σχετικά ολιγοπωλιακός έλεγχος και της Εμπορίας καυσίμων, επηρεάζουν τις τιμές.
• Η αδύναμη παρέμβαση του κράτους με τους αδύναμους ελεγκτικούς μηχανισμούς του,
• η αναποτελεσματική λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού και
• το πολύ αδύναμο κίνημα καταναλωτών στη χώρα μας

• Εξοικονόμηση ενέργειας στην οικιακή κατανάλωση και στις μεταφορές

Με βάση πολυάριθμες αναλύσεις, εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να γίνει σε όλους τους κλάδους της παραγωγής και στη διανομή της Ενέργειας.

Είναι σε θετική κατεύθυνση η ύπαρξη συγκεκριμένων προγραμμάτων (πχ το Εξοικονομώ), Όμως δεν φτάνουν . Υπάρχουν πλευρές –όπως πχ η ενίσχυση των μαζικών μέσων μεταφοράς- στα οποία, μέχρι σήμερα, έχει επιδειχτεί  ελάχιστο ενδιαφέρον.

• Έρευνα Υδρογονανθράκων.

 

Αποτελεί σημαντικό στόχο η συνέχιση έρευνας για φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Τα ως σήμερα δεδομένα δεν δείχνουν την ύπαρξη πολύ μεγάλων και οικονομικών κοιτασμάτων, όμως αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει σε παραίτηση γιατί η ανεύρεση υδρογονανθράκων ακόμη και με ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα λιγότερο ικανοποιητικά από τα αναμενόμενα, θα ήταν μια σημαντική συνεισφορά στην ενεργειακή απεξάρτηση και στην οικονομική ενίσχυση της χώρας.

• Ενεργειακή Φτώχεια

Η  Ενεργειακή Φτώχεια είναι  ένα σημαντικό κοινωνικό  πρόβλημα, που δεν μπορεί να αγνοηθεί και αφορά το ποσοστό του πληθυσμού που αδυνατεί να καλύψει στοιχειώδεις ανάγκες όπως είναι να διατηρήσει το σπίτι  επαρκώς ζεστό,   να μπορεί να ανταποκρίνεται  στις οικονομικές του υποχρεώσεις για τους λογαριασμούς ενέργειας  κλπ

Με βάση  δεδομένα 2017 του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (International Energy Agency(ΙΕΑ)[1] που παρουσιάζονται και σε έκθεση του ΙΕΝΕ[2] με βάση αυτά τα στοιχεία του ΙΕΑ (2017)[3], για την ενεργειακή φτώχεια, μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 3^η χειρότερη θέση στον δείκτη ενεργειακά φτωχοί (%) επί του συνόλου του πληθυσμού, σε ποσοστό που εκτιμάται περίπου σε 30%

Επίσης σε μία πολύ ενδιαφέρουσα διπλωματική εργασία της Κυριακής Κ. Κωνσταντίνου με θέμα «Η Ενεργειακή Φτώχεια στην Ευρώπη και την Ελλάδα: Διερεύνηση της Παρούσας Κατάστασης και Αξιολόγηση Πιθανών Μέτρων Ανακούφισης»[4] (Οκτώβριος 2019), δύο αξιόλογα δεδομένα που αναφέρονται στην έκθεση είναι τα εξής:

• Στον δείκτη αδυναμίας να κρατηθεί το σπίτι ζεστό, η Ελλάδα είναι η 4^η χειρότερη χώρα με ποσοστό περίπου 30% και
• στον δείκτη των πολιτών που καθυστερούν στην πληρωμή λογαριασμών η  Ελλάδα βρίσκεται στη χειρότερη θέση  με ποσοστό  πληθυσμού πάνω από το 35% να έχει αυτή την αδυναμία

 

 

Συμπεράσματα – Προτάσεις

Έχοντας σαν δεδομένο το απελευθερωμένο τοπίο που έχει θεσπιστεί, κρίνεται πως είναι αναγκαία η παρουσία Δημόσιων Πυλώνων στην Ενέργεια και στον Χρηματοπιστωτικό Τομέα.

Αυτό ήταν προγραμματική θέση που υποστήριζε ισχυρά ο ΣΥΡΙΖΑ πριν αναλάβει την κυβερνητική ευθύνη

Ειδικά  στις δραστηριότητες που ενισχύονται πχ Φυσικό αέριο και ΑΠΕ δεν πρέπει να απέχει. Είναι γνωστό ότι η ΔΕΗ ήταν η πρώτη που δημιούργησε αιολικό Πάρκο όμως μετά αποσύρθηκε τελείως από τη σχετική ΄δραστηριότητα,

Η απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας δεν αποκλείει την λειτουργία δημόσιων φορέων  ούτε στην ηλεκτρική ενέργεια ούτε σε ΑΠΕ ούτε σε φυσικό αέριο.

Χωρίς να εξειδικεύεται η πρόταση, αφού σε μια τέτοια περίπτωση απαιτείται λεπτομερής και σε βάθος μελέτη, η ουσία είναι πως μόνο με μελετημένη και συγκεκριμένη παρέμβαση του Δημοσίου είναι δυνατή η βέλτιστη απόδοση του κλάδου. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει αποδείξει πως η ιδιωτική πρωτοβουλία από μόνη της δεν μπορεί  να δώσει ουσιαστική ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο αφού υφίστανται  διαφορετικές και συχνά συγκρουόμενες επιδιώξεις που  δεν έχουν κύρια στόχευση  το κοινωνικό όφελος.

 

Επίλογος

Στο ερώτημα αν η Ενεργειακή  Πολιτική και τα ενεργειακά δεδομένα συμβάλουν στην Ανάπτυξη και την εξυπηρέτηση του Κοινωνικού Συνόλου η απάντηση είναι ΟΧΙ. Στη διαπίστωση αυτή συμβάλλουν:

• Η σημαντική επίπτωση της Ενέργειας στον τιμάριθμο,
• η μεγάλη εξάρτηση της χώρας καθώς επίσης
• η τεράστια καθυστέρηση στην έρευνα για ανεύρεση δικών μας υδρογονανθράκων.
• Η αρνητική και απαράδεκτη, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, κατάργηση της ΔΕΠ ΕΚΥ επί κυβερνήσεως Σημίτη,
• η ουσιαστική κατάργηση του ΙΓΜΕ και τα τελευταία χρόνια
• η πορεία παραπέρα ιδιωτικοποίησης των σημαντικών ενεργειακών φορέων (ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΕΛΠΕ) που οδηγεί, σε  αδυναμία σχεδιασμού και  προσανατολισμού του κλάδου σε κοινωνική και αναπτυξιακή κατεύθυνση ..

[1]https://iea.blob.core.windows.net/assets/d34b4e20-d340-4563-822e-ae0cbe7e838b/EnergyPoliciesofIEACountriesGreeceReview2017.pdf

[2] https://www.iene.gr/articlefiles/file/meletes/iene-meleti-2019.pdf

[3] https://euagenda.eu/upload/publications/untitled-110952-iea.pdf

[4] http://artemis.cslab.ece.ntua.gr:8080/jspui/bitstream/123456789/17407/1/thesis_constantinou.pdf