ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Του ΝΙΚΟΥ ΑΛΣΕΤ

Η Αριστερά σε όλες τις φάσεις που οι κυβερνήσεις επιχειρούσαν να μειώσουν τις συνταξιοδοτικές παροχές αντιπαλεύοντας και αντικρούοντας αυτές τις επιλογές έλεγε πως το ασφαλιστικό δεν είναι ζήτημα παροχών αλλά ζήτημα πόρων και πως δεν θα πρέπει η οικονομία και η αγορά να κάνουν κουμάντο στην πολιτική αλλά το αντίθετο. Σε όλες αυτές τις φάσεις ποτέ δεν εισακούστηκε και το χειρότερο είναι πως η πρώτη φορά Αριστερά θέλει να φέρει για ψήφιση στη Βουλή ένα νομοσχέδιο που θα κινείται στη λογική όλων αυτών που αντιπάλευε δεκαετίες. Ταυτόχρονα όλα δείχνουν ότι το νομοσχέδιο αυτό θα υπερβαίνει σε σκληρότητα το σύνολο όλων των μέτρων που έφεραν οι τέσσερεις λεγόμενες μεταρρυθμίσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια.  

Ο νόμος Λοβέρδου (3863/2010) θέσπισε το σύστημα των τριών πυλώνων και την εισαγωγή του θεσμού της βασικής ή εθνικής σύνταξης για όλους. Οι σημερινές εξαγγελίες μιλάνε για βασική ή εθνική σύνταξη δύο ταχυτήτων. Το πλήρες ποσό θα το παίρνουν μόνο εάν έχουν είκοσι χρόνια ασφάλισης. Αν έχουν λιγότερα θα παίρνουν κλάσμα. Με τον τρόπο αυτό καταργείται η για δεκαετίες ισχύουσα νομοθεσία για την κατώτερη σύνταξη με δεκαπέντε χρόνια ασφάλισης. Αντίστοιχα δεν θα δικαιούνται πλήρες το ποσό της εθνικής σύνταξης όσοι εκ των αναπήρων το ποσοστό αναπηρίας τους δεν δικαιολογεί πλήρη αλλά μειωμένη σύνταξη. Αλήθεια πόσο κοινωνικά ευαίσθητος είναι αυτός που σκέφθηκε να τιμωρήσει με μικρότερη σύνταξη έναν ανάπηρο;

Οι νόμοι Ρέππα (3029/2002) και Πετραλιά (3655/2008) θεσμοθέτησαν κάποιες ενοποιήσεις χωρίς αρχή μέση και τέλος. Σήμερα εξαγγέλλεται η κατάργηση όλων των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης και η ενοποίησή τους σε ένα υπερταμείο. Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι ακόμη δεν έχουν υλοποιηθεί πλήρως οι ενοποιήσεις που έχουν ξεκινήσει σε μια σειρά από ταμεία εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Θα πρέπει να πούμε επίσης ότι διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η θεσμοθέτηση τριών ασφαλιστικών οργανισμών (μισθωτών, ανεξάρτητων – ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών) καθώς και ότι μετά τις κινητοποιήσεις των αγροτών η σημερινή κυβέρνηση υποσχέθηκε ότι επί του παρόντος τουλάχιστον ο ΟΓΑ θα παραμείνει αυτόνομος και δεν θα ενοποιηθεί με άλλα ταμεία.  

Ο νόμος Σιούφα (2083/92) άλλαξε τα ασφαλιστικά δικαιώματα αυτών που θα έμπαιναν από τότε και μετά στην ασφάλιση. Προέβλεψε δηλαδή για όσους πάρουν σύνταξη μετά από 40 η και περισσότερα χρόνια από τότε ότι θα παίρνουν μικρότερη σύνταξη. Η σημερινή κυβέρνηση εξήγγειλε ότι οι νέοι συνταξιούχοι (αυτοί δηλαδή που θα βγουν στη σύνταξη την επόμενη μέρα της ψήφισης και ίσως υπάρξει και αναδρομικότητα) θα πάρουν μικρότερη σύνταξη από τους προηγούμενους.  

Εν κατακλείδι με το υπό κατάθεση νομοσχέδιο η κυβέρνηση:  

1. Επιχειρεί να μειώσει στο ελάχιστο δυνατόν την κρατική συμμετοχή και να κρύψει τις υποχρεώσεις του κράτους προς το κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα.
   
2. Βάζει από την πόρτα το σύστημα των τριών πυλώνων και καθιερώνει την εθνική ή βασική σύνταξη για όσους έχουν πάνω από 20 χρόνια υπηρεσίας για δε τους ανάπηρους μόνο για όσους δικαιούνται πλήρη σύνταξη.
   
3. Καταργεί τα κατώτερα όρια και το μέχρι πρότινος δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης με 15 χρόνια.
   
4. Θεσμοθετεί το δεύτερο πυλώνα της λεγόμενης ανταποδοτικής σύνταξης. Ο προτεινόμενος υπολογισμός προβλέπει ότι ο συντάξιμος μισθός θα είναι ο μέσος όρος των αποδοχών όλης της ασφαλιστικής ζωής (για δεκάδες αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες μελλοντικούς συνταξιούχους δεν θα το βρουν ποτέ). Σε ότι αφορά τα ποσοστά αναπλήρωσης επί του συντάξιμου μισθού προβλέπονται σε 11,5% για τα 15 χρόνια, 20,7% για τα 25 χρόνια, 33,8% για τα 35 και 41,83% για τα σαράντα χρόνια.
   
5. Σε ό,τι αφορά τις επικουρικές συντάξεις που είναι κι’ αυτές μέρος της λεγόμενης ανταποδοτικής σύνταξης τα σενάρια δίνουν και παίρνουν για μειώσεις από 20 έως και 40% επί του ποσού που καταβάλλεται σήμερα.
   
6. Σε ό,τι αφορά τις εξαγγελίες για τις εισφορές των ανεξάρτητα – ελεύθερα απασχολούμενων και των αγροτών αυτές προβλέπεται αφ’ ενός να αυξηθούν βίαια και αφ, ετέρου σε συνδυασμό με τη φορολογία ποσό πάνω από 50% του εισοδήματός τους θα πάει σε εισφορές και σε φόρους.
   
7. Προβλέπονται πιο αυστηρά κριτήρια για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ καθώς και η κατάργησή του από το 2019.
   
8. Προχωρά στην ενοποίηση όλων των ταμείων κύριας σύνταξης σε ένα επιλογή την οποία θα την κρίνει η ζωή κατά όσο είναι ή δεν είναι εφαρμόσιμη.
   

  Κλείνοντας σημειώνουμε δύο πράγματα:  

Η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζοντας από κει που σταμάτησαν οι προηγούμενοι, αντιμετωπίζει το ασφαλιστικό μόνο ως οικονομικό πρόβλημα και όχι ως κοινωνικό ζήτημα. Το χειρότερο είναι ότι και αυτή η «ασφαλιστική μεταρρύθμιση» θα έχει την τύχη των προηγούμενων και σε λίγο καιρό θα μιλάνε πάλι για νέα μέτρα. Εμείς το ασφαλιστικό δεν το βλέπουμε μόνο σαν οικονομικό μέγεθος αλλά σαν κοινωνικό ζήτημα και κοινωνική αναγκαιότητα, η δε προοπτική του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μείωση του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, τη μείωση της ανεργίας, την αύξηση των μισθών και συνακόλουθα των εισφορών, τη μείωση της εισφοροδιαφυγής και την εξεύρεση νέων πόρων.  

Το δεύτερο αφορά την τυχόν ψήφιση των μέτρων αυτών. Κανένα τρικ δεν θα μπορέσει να κρύψει την αλήθεια. Η “για πρώτη φορά Αριστερά” θα δώσει ένα ακόμη πισώπλατο χτύπημα στην ελπίδα με την οποία την αγκάλιασε ο Λαός στις εκλογές του Γενάρη του 2015. Η “για πρώτη φορά Αριστερά” θα κατακρεουργήσει τα ασφαλιστικά δικαιώματα πολλών γενεών. Η ψήφιση των μέτρων αυτών σημαίνει ότι η “για πρώτη φορά Αριστερά” εγκαταλείπει οριστικά αυτά για τα οποία αγωνιζόταν για μισό περίπου αιώνα και ταυτίζεται με αυτά που πρεσβεύουν οι μεγαλύτεροι και παγκόσμιοι νεοφιλελεύθεροι μηχανισμοί. Η ευθύνη αυτή είναι και συλλογική αλλά και προσωπική του κάθε βουλευτή που θα σηκώσει το χέρι του, θα ψηφίσει και θα ταυτιστεί με τις επιλογές αυτές, είναι ανεξίτηλη και δεν διαγράφεται, ούτε παραγράφεται.  

Υ.Γ. Στον ημερήσιο τύπο αναφέρεται και ως ημέρα πιθανής κατάθεσης η ερχόμενη Πέμπτη. Επειδή κάποια πράγματα είναι και σημειολογικά καλό είναι τη μέρα αυτή να αποφευχθεί η κατάθεση γιατί πρόκειται για την 21^η Απριλίου.

Δευτέρα 18 Απριλίου 2016